بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - روزنامه شهروند / متن پیش رو در شهروند منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
«شفافیت نوعی مبارزه با فساد است. مبارزه با فساد با شفافیت و پیش‌بینی‌پذیری ‏درست می‌شود. مدیر دولتی و حکومتی باید بداند که این قراردادی که امروز امضا می‌کند قرار است روی سایت قرار بگیرد و فردا ‏همه آن را می‌بینند.» این جملات را حسین انتظامی در بدو ورود به سازمان سینمایی گفته، پیش از اینکه پشت میز ریاست ‏سازمان سینمایی نفسی چاق کند یا فکر عافیت‌طلبی‌های مرسوم «مدیرانه» باشد.‏
‏«شفافیت خدمت بزرگی به ایفای نقش دیده‌بانی رسانه‌هاست. برخی مدیران با شفاف‌سازی مخالفند چون آن را خودزنی می‌پندارند، ‏اما از آثار مبارک دیده‌بانی رسانه‌ها غافلند.» این هم بر زبان انتظامی جاری شده. اصلا بگذارید تکلیف را روشن کنیم: در ‏یک سال و چند ماهی که از سکان‌داری مدیریت جدید سازمان سینمایی می‌گذرد، کلیدواژه سخنان مدیران این سازمان شفاف‌سازی ‏بوده. مطالبه‌ای که رئیس سازمان به دنبالش بود و آن را دوای درد سینمای فرتوت ما عنوان کرد.
اما اینکه آیا این شفاف‌سازی دردی از سینمای ایران را دوا کرده یا نه، حکایتی دیگر است.
سعید ابوطالب درباره انتشار بودجه و ریز هزینه‌های سازمان سینمایی می‌گوید: «انتشار مبلغ بودجه سازمان سینمایی و ‏زیرمجموعه‌های آن یک کار ارزشمند و درخور ستایش است که حتماً باید سرلوحه بقیه دستگاه‌های فرهنگی و غیر فرهنگی ‏قرار بگیرد و شاید این تصمیم درست و دقیق به واسطه سابقه طولانی مدت حسین انتظامی در حوزه رسانه و خبر بوده باشد که ‏باید به فال نیک گرفت.»‏
پژمان لشگری‌پور تهیه‌کننده اما می‌گوید: «در زمینه شفاف‌سازی نباید از یاد ببریم که هدف اصلی شفاف‌سازی رسیدگی و ‏جلوگیری از فساد و خطاست. اگر این امر اتفاق افتاده، یعنی شاهد تجربه خوبی بوده‌ایم و اگر نه، باید روش دیگری به کار ‏بست.» ‏
سال گذشته وقتی نخستین گزارش عملکرد مالی بنیاد سینمایی فارابی منتشر شد، منتقدی نوشت: «سازمان سینمایی در اقدامی مترقی و ‏دل‌پذیر گردش مالی ماه‌های اخیرش را رسانه‌ای کرد و این جای تقدیر دارد، اما این تقدیر و تجلیل نافی این نیست که آمار ارایه‌شده ‏بیش از اینکه به بیلان عملکرد یک نهاد دولتی شبیه باشد، شبیه افشاگری درباره حیف‌ومیل بودجه است. پر از نام‌های تکراری ‏سینماگران شکست‌خورده که انگار شیر بودجه فقط به سمت جیب آنها باز است، بی‌توجه به اینکه در این اوضاع و احوال ‏فیلمسازان مستقل تازه‌آمده به‌رغم موفقیت‌های آثار سابق‌شان، امسال هفت- هشت‌سال می‌شود که در پی اندکی سرمایه برای تولید ‏آثار جدیدشان کفش آهنین به پا کرده‌اند.»‏
گزارش عملکرد مالی بنیاد سینمایی فارابی در هفت ماه نخست امسال را نیز با همان جملات می‌توان تحلیل کرد. گزارشی که حکایت ‏از این دارد که در هفت ماه بیش از 18 میلیارد و 700 میلیون تومان برای حمایت از فیلم‌های فاخر هزینه شده، ١٠میلیارد تومان ‏برای دو جشنواره‌ سینمایی، ٨میلیارد تومان در ذیل فصلی تحت عنوان «پشتیبانی»، ٦٠٠میلیون تومان برای برپایی چتر ‏جشنواره‌ کن و البته مبالغی هم برای حمایت از یک سری افراد و پروژه‌های سینمایی.
لیست افراد مورد حمایت فهرست فارابی هم سینماگرانی چون علی عطشانی، مهدی صباغ‌زاده، بهروز افخمی، نیکی کریمی، علی ‏مصفا، رهبر قنبری، علی قوی‌تن، حامد حسینی، جمیل رستمی و... را شامل می‌شود. ‏
در گزارش عملکرد فارابی در سرفصل حمایت ازتولید آثار سینمایی فاخر مبلغ ١٨میلیارد و ٧٠٠میلیون تومان برای حمایت ‏از آثاری چون غلامرضا تختی، ماجرای نیمروز ٢، سمفونی نهم، سرزمین بود و نبود، سلفی با دموکراسی، رمانتیسیسم عماد و ‏طوبی و بی‌تار هزینه شده است. فیلم‌هایی که حداقل سه فیلم از فهرست (غلامرضا تختی، ماجرای نیمروز ٢، سمفونی نهم و به‌رغم ‏حمایت 3.9میلیاردی از تختی و حمایت 2.2میلیاردی از ماجرای نیمروز و نیز حمایت ١,٢ میلیاردی از سمفونی نهم) هزینه ‏تولیدشان را بازنگرداندند و در مورد آثار دیگر نیز امیدواری چندان زیادی وجود ندارد. بی‌تار به تهیه‌کنندگی حامد حسینی و ‏کارگردانی جمیل رستمی یک‌میلیارد و 504میلیون گرفته. جمیل رستمی مدت‌هاست فیلمی نساخته و حامد حسینی هم سال گذشته فیلم «سرو زیر آب» را روی پرده داشت که گیشه موفقی هم نداشت. سلفی با دموکراسی به کارگردانی و تهیه‌کنندگی علی عطشانی ‏‏900میلیون گرفته و رمانتیسیسم عماد و طوبی به تهیه کنندگی مهدی صباغ‌زاده نیز 575 میلیون حمایت شده. ‏
در ذیل حمایت از تولید فیلم سینمایی و سریال به پروژه‌ها و افرادی چون علی مصفا، زهرا مشتاق، نیکی کریمی، بهروز افخمی، ‏سینا سعیدیان، سعید چاووشیان و چند تن دیگر اشاره شده که تا سقف ٣٠٠میلیون تومان تسهیلات گرفته‌اند. ‏
بودجه 8‌.5میلیاردی برای پشتیبانی، حمایت 5میلیارد و 350میلیون تومانی از برگزاری جشنواره کودک و حمایت ٥ میلیاردی ‏از جشنواره جهانی فجر، هزینه 577میلیونی برپایی چتر و حضور فعالان بین‌الملل در جشنواره کن و البته هزینه ٥٥٠ میلیون ‏تومانی برای حمایت از تولید پدیده‌ای با عنوان وب دیگر از موارد اشاره شده در گزارش عملکرد مالی فارابی است.
رسانه‌ای نوشته: پرسش اصلی اینجاست که شفافیتی که شامل پیگیری نشود، چه فایده دارد؟ وقتی بعد از یک سال تمام انتقادهایی ‏که انتشار عملکرد مالی بنیاد سینمایی فارابی در سال گذشته موجب شده بود، یک بار دیگر تکرار می‌شود، آیا به این معنی نیست ‏که باید راهکاری دیگر اندیشید؟
رئیس سازمان سینمایی می‌گوید: «هزینه و درآمد رویدادها باید مشخص باشد تا هم سینماگران و هم مردم بدانند که ما چقدر ‏درآمد داشتیم، چقدر هزینه کردیم و در کل چگونه سیاست‌گذاری کردیم. چنین بازخوردهایی کمک می‌کند که در مقام سیاست‌گذار و ‏تصمیم‌سازی بهتر عمل شود. وقتی نگاه سامانه‌ای داشته باشیم می‌توانیم با این بازخوردها ضوابط را اصلاح کنیم. مثلا می‌گویند ‏چرا به این فیلم یا کتاب یا نشریه این‌قدر پرداخت کردید و به رقیبش مقداری دیگر. یا ضوابط ما قابل دفاع و روزآمد است یا ‏نیست. اگر نیست باید اصلاح شود.»‏‎
باید منتظر ماند و دید چه زمانی این اصلاح صورت خواهد گرفت؟