ایرانیان جهان - آلفرد وردن هفته‌ی گذشته در 88 سالگی درگذشت. وی عضو خدمه‌ی مأموریت آپولو 15 و اولین فضانوردی بود که موفق شد در اعماق فضا پیاده‌روی فضایی کند.

آلفرد وردن ، یکی از فضانوردان مأموریت آپولو 15، هفته‌ی گذشته (18 مارس) درگذشت. این فضانورد ناسا نزدیک به نیم‌قرن پیش با مأموریت آپولو 15 برفراز ماه پرواز کرد و سپس در سفر بازگشت از ماه، موفق شد پیاده‌روی فضایی کند. وردن یکی از اعضای از گروه پنجم فضانوردان ناسا بود که در سال 1966 انتخاب شد. او در اولین و تنها سفرش به فضا، فرمانده‌ی ماژول فرماندهی آپولو 15، چهارمین مأموریت برای فرود انسان بر سطح ماه بود. وردن 7 فوریه‌ی 1932 در جکسون میشیگان متولد شد. او از کودکی آرزوی پرواز نداشت؛ اما از سنین جوانی تصمیم گرفت زندگی مستقل از خانواده را شروع کند. وردن در سال 2000 در مصاحبه‌ای با ناسا گفت: از 12 سالگی به‌بعد، کل کارهای مزرعه مثل دوشیدن گاوها با من بود. از آن سن تا 18 سالگی و هنگام به کالج رفتن، متوجه شدم این کاری نیست که می‌خواهم سایر عمر انجام دهم.

وردن به‌عنوان عضوی از گروه پنجم فضانوردان در سال 1966 به ناسا پیوست. فضانوردان جدید خود را به شوخی گروه «اورجینال 19» می‌نامیدند. این اسم برگرفته از گروه فضانوردان «اورجینال 7» بود که اولین مأموریت‌های مرکوری را هدایت می‌کردند. سه سال پس از عضویت در ناسا، وردن به‌عنوان بخشی از خدمه‌ی پشتیبان فضانوردان آپولو 9 مشغول به کار شد. آپولو 9 اولین مأموریت ارتباط مکانیکی دو فضاپیما در مدار بود و وردن به‌عنوان یکی از خلبانان فرماندهی ذخیره‌ی آپولو 12 انتخاب شد. معمولا فضانوردانی که در موقعیت‌های پشتیبان قرار می‌گرفتند، پس از سه مأموریت می‌توانستند پرواز کنند. طبق پیش‌بینی، وردن هم به‌عنوان خلبان ماژول فرماندهی آپولو 15 انتخاب شد. مقاله‌های مرتبط:
بیوگرافی نیل آرمسترانگ؛ اولین قدم‌ها بر ماه کاترین جانسون، ریاضی‌دان تأثیرگذار ناسا در سن 101 سالگی درگذشت
در ابتدا قرار بود خدمه‌ی آپولو 15 بخشی از مأموریت‌های اولیه‌ی اکتشافی باشند؛ اما درنهایت، مسئولیت‌های علمی بیشتری به آن‌ها واگذار شد. خدمه علاوه‌بر آموزش‌های فضانوردی، باید مباحث زمین‌شناسی و نحوه‌ی عملکرد ماه‌نورد را مطالعه‌ می‌کردند. وردن که قرار بود در طول مأموریت در مدار باقی بماند، باید در کار با دوربین‌های نقشه‌برداری و دیگر ابزار علمی برای بررسی سطح ماه مهارت پیدا می‌کرد. وردن می‌گوید: این مسئولیت‌ها بار سنگینی بودند؛ اما هیجان مأموریت را هم افزایش می‌داد و احساس می‌کردیم مأموریت در حال رشد است. در این مأموریت، تنها وظیفه‌ی ما این نیست که روی سطح ماه فرود بیاییم و شش ساعت آنجا بمانیم و سپس بگوییم: «هی! من اینجا بودم» و بعد با چند نمونه سنگ برگردیم؛ بلکه باید کارهای بیشتری را انجام دهیم.

در‌حالی‌که دیوید اسکات و جیمز ایروین ، همکاران وردن، در حال جمع‌آوری سنگ‌هایی مثل نمونه‌ی معروف جنسیس (با عمر بیش از چهارمیلیارد سال) از سطح ماه بودند، وردن به مشاهدات علمی خود از مدار ادامه می‌داد. او به‌تنهایی در مدار ماه مشغول فعالیت بود. کتاب رکوردهای گینس وردن را به‌عنوان جداافتاده‌ترین و تنها‌ترین انسان در فضا ثبت کرده است که در فاصله‌ی 3،600 کیلومتری از اسکات و اروین در مدار ماه فعالیت می‌کرد. وردن سه روز مشغول هدایت ماژول فرماندهی و در‌عین‌حال اجرای آزمایش‌های علمی و جمع‌آوری تصاویر ماه از مدار بود. توصیف او از لیترو، منطقه‌ای از ماه که تصور می‌شد ناحیه‌ای آتشفشانی باشد، به انتخاب محل فرود فضاپیمای آپولو 17 کمک کرد. وردن در کتاب شرح‌حال خود به‌عنوان «سقوط به زمین» می‌نویسد: در این مقطع، به‌تنهایی مأموریت علمی خود را انجام می‌دادم. وردن همچنین به‌تنهایی موفق شد پیاده‌روی فضایی کند. پس از آنکه اسکات و ایروین به ماژول فرماندهی رفتند و فضاپیما مدار ماه را ترک کرد، وردن 39 دقیقه و 7 ثانیه برای بازیابی فیلم دوربین به خارج از فضاپیما رفت؛ دوربینی که در محفظه‌های خارج از فضاپیما بود. وردن اولین فضانوردی بود که 5 اوت 1971 در اعماق فضا فعالیت‌های خارج از سفینه‌ی فضایی را انجام داد.

اوت 1971، خدمه‌ی آپولو 15 در اقیانوس آرام‌شمالی فرود آمدند. وردن مدت سفر خود به ماه و بازگشت از آن را 12 روز و 7 ساعت و 11 دقیقه گزارش کرد. آپولو 15 مأموریتی موفقیت‌آمیز بود؛ اما بعدها که مشخص شد فضانوردان مجموعه‌ای از نامه‌های مهردار را برای مجموعه‌داری خصوصی حمل کرده بودند، باعث بحث و جدل بسیاری شد. مجموعه‌دار مذکور به هر سه فضانورد پول پرداخت کرده بود. اگرچه کار فضانوردان غیرقانونی یا بی‌سابقه نبود، وردن سال 1972 به مرکز پژوهشی آمس در کالیفرنیا منتقل شد و تا زمان بازنشستگی در سال 1975، به سرپرستی بخش مطالعات سیستم‌ها مشغول شد. وردن می‌گوید: شاید کار ما هوشمندانه نبود؛ اما غیرقانونی هم نبود؛ زیرا دیگر خدمه هم کارهای مشابهی انجام داده بودند. وردن همچنین به رنجیدگی خود از ناسا به‌دلیل حمایت اندک این سازمان در ماجرای نامه‌ها اشاره کرد.

وردن علاوه‌بر کتاب شرح‌حال خود که در سال 2011 منتشر کرد، شعری به‌نام «سلام زمین» (انتشارات nash، 1974) و کتابی برای کودکان با عنوان «می‌خواهم درباره‌ی پرواز به ماه بدانم» (دابلدی، 1974) منتشر کرده است. بین سال‌های 1972 و 1975، چند مرتبه به‌عنوان میهمان در برنامه‌ی «همسایه‌ی آقای راجرز» حضور پیدا کرد و در سال 2018، به‌عنوان مشاور فیلم «نخستین انسان» انتخاب شد که درباره‌ی زندگی نیل‌ آرمسترانگ بود. سال 1971، وردن مدال خدمات برجسته‌ را از ناسا و سال 2009 جایزه‌ی سفیر اکتشافات را دریافت کرد. این جایزه با سنگی از ماه همراه بود و وردن این سنگ را برای نمایش به مرکز فضایی کندی فلوریدا اهدا کرد. افزون‌براین، نام او در تالار مشاهیر بین‌المللی فضایی (1983) و تالار مشاهیر فضانوردان ایالات متحده (1997) و تالار مشاهیر هوافضای بین‌المللی (2016) ثبت شده است. وردن هفته‌ی گذشته (18 مارس) در 88 سالگی درگذشت. جیم برایدستاین ، رئیس ناسا، در بزرگ‌داشت او گفت: ناسا با خانواده و دوستداران آلفرد وردن، فضانورد آپولو، ابراز هم‌دردی می‌کند؛ فضانوردی که دستاوردهایش در فضا و زمین فراموش نخواهد شد. ما آلفرد وردن را پیشتاز گسترش افق‌های خود می‌دانیم.