ایرانیان جهان - تعدد نسخه‌ها و نسل‌های USB 3 گاهی می‌تواند گیج‌کننده باشد. در این مطلب به تشریح و رفع ابهام در مورد نسخه‌های مختلف USB 3.x می‌پردازیم.

درک استانداردهای مختلف USB و مشخصات آن‌ها گاهی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد؛ مخصوصا بعد از به‌روزرسانی‌، تعدد نسخه‌ها و نام‌گذاری‌های آن‌ها باعث شده است کاربران هنگام بررسی مشخصات لپ ‌تاپ ها دچار سردرگمی شوند. در این مطلب به بررسی نسل‌های مختلف USB 3.x و تفاوت آن‌ها می‌پردازیم و سعی می‌کنیم ابهامات ناشی از نام‌گذاری‌های تجاری را برطرف کنیم. از USB 3.0 به USB 3.1 Gen 2
استاندارد USB 3.0 بیش از 10 سال پیش یعنی در سال 2008 عرضه شد. نسخه‌ی مذکور سومین بازنگری عمده در استاندارد USB به‌حساب می‌آمد. USB 3.0 بهبودهای زیادی نسبت به نسخه دوم یعنی USB 2.0 شامل می‌شد. USB 2.0 در سال 2000 عرضه شده بود و سرعت انتقال داده آن به 480 مگابیت بر ثانیه می‌رسید. به‌روزرسانی به USB 3.0 سرعت 5 گیگابیت بر ثانیه را برای استاندارد USB به همراه آورد؛ اما رابط اتصال همچنان USB Typ-A بود با این تفاوت که از نمای بیرون، رنگ آبی درگاه و رابط آن نشان از استاندارد جدیدتر یعنی USB 3.0 داشت.

آشنایی با انواع USB و تکنولوژی Thunderbolt
البته USB-IF تصمیم دیگری داشت. این سازمان می‌خواستUSB 3.1 Gen 1 را SuperSpeed USB نام‌گذاری کند و برای USB 3.1 Gen 2 اسم SuperSpeed USB پلاس را انتخاب کرده بود؛ اما دنیای صنعت هرگز به این نام‌گذاری روی خوش نشان نداد. امروزه برخی شرکت‌ها در جدول مشخصات محصولات خود با هدف رفع ابهام کاربران، سرعت درگاه را در کنار نام نسخه USB درج می‌کنند؛ به همین دلیل شاهد مشخصاتی مثل (USB 3.1 (5 Gbps و (USB 3.1 (10 Gbps هستیم. سایر شرکت‌ها برای اشاره به نسخه‌ی USB، موارد فوق را به ترتیب با USB 3.1 Gen 1 و USB 3.1 Gen 2 نشان می‌دهند.

از زمان عرضه‌ی نسل دوم USB 3.1 فناوری USB دست‌خوش پیشرفت‌های زیادی شد تا در سال 2017، شاهد عرضه‌ی USB 3.2 با بیشینه‌ی سرعت انتقال داده‌ی 20 گیگابیت بر ثانیه باشیم. از طرف دیگر رابط پیشرفته‌ی USB Type-C به‌طور جدی مطرح شد تا اوضاع بسیار پیچیده‌تر از گذشته شود. در حال حاضر چهار نسخه USB 3.2 وجود دارد که دو نسخه از آن‌ها فقط با رابط USB Type-C قابل به‌کارگیری هستند. جدول زیر مشخصات این نسخه‌ها، نام قبلی و رابط قابل استفاده با آن‌ها را نشان می‌دهد.

	USB 3.2 Gen 1x1	USB 3.2 Gen 1x2	USB 3.2 Gen 2x1	USB 3.2 Gen 2x2
سرعت انتقال داده	5 گیگابیت بر ثانیه	10 گیگابیت بر ثانیه	10 گیگابیت بر ثانیه	20 گیگابیت بر ثانیه
نام قبلی	USB 3.1 Gen 1  USB 3.0	-	USB 3.1 Gen 2	-
رابط‌های ممکن	USB Type-A USB Type-C microUSB	USB Type-C	USB Type-A USB Type-C micro-USB	USB Type-C

علت برابری سرعت انتقال داده در USB 3.2 Gen 2x1 و Gen 1x2 این است که در اولی از یک مسیر نسل جدید با سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه و در دومی، دو مسیر Gen 1 با سرعت 5 گیگابیت استفاده شده است. همان‌طور که در جدول مشاهده می‌کنید، USB 3.2 با 2 مسیر انتقال داده‌ی نسل دوم (Gen 2x2) سریع‌ترین استاندارد است. با ورود USB 3.2 رابط رایج USB Type-A یا USB-A رفته‌رفته محبوبیت خود را از دست داد و رابط دوطرفه و ظریف‌تر USB Type-C جای آن را گرفت. تا حدی که در بسیاری از لپ‌تاپ‌ها و اولترابوک‌های جدید به استفاده از USB-C اکتفا شده است. جایگزینی مذکور دلایل متعددی دارد. نخست آن که USB-C کوچک‌تر است و با فرم فکتورهای جدید سازگاری بیشتری دارد. در ثانی، رابط USB-C از هر دو طرف امکان اتصال دارد و کاربر بدون توجه به پشت و روی رابط، می‌تواند آن را متصل کند؛ اما دلایل اصلی را باید قابلیت انتقال داده‌ی سریع‌تر و امکان شارژ با سرعت بالاتر دانست. به همین علت است که تنها درگاهی که از USB 3.2 Gen2 پشتیبانی می‌کند USB Type-C است.

پیشرفت بعدی در فناوری USB عرضه‌ی USB4 خواهد بود. این نسخه که از سرعت انتقال داده‌ی 40 گیگابیت بر ثانیه بهره می‌برد، از تاندربولت 3 پشتیبانی می‌کند و رابط آن منحصرا USB Type-C خواهد بود. در واقع نسخه‌ی جدید با هدف افزایش پهنای باند و حذف USB Type-A به منظور یکدست‌سازی اکوسیستم کانکتور و رفع ابهامات عرضه خواهد شد. برخی ویژگی‌های USB4 را در زیر با هم مرور می‌کنیم. قابلیت انتقال تصویر، داده و جریان برق تنها از طریق یک درگاه USB-C سازگاری با نسخه‌های مختلف USB و تاندربولت قابلیت تعریف وظایف برای درگاه و محدود کردن قابلیت‌ها به موارد پرکاربردتر برای کاربر افزایش قابلیت‌های شخصی‌سازی مواردی همچون پهنای باند، جریان برق و... متناسب با نیاز سیستم جمع‌بندی
فناوری USB از زمان اولین رونمایی، تاکنون پیشرفت‌های زیادی به خود دیده است و قطعا در آینده رشد بیشتری تجربه خواهد کرد. در مورد USB 3.1 Gen 1 و Gen 2 تنها تفاوت در سرعت انتقال داده است و این استانداردها با نسخه‌های قبلی کاملا سازگاری دارند. در آینده با ظهور USB4 که فقط با رابط USB-C عرضه خواهد شد، رفته‌رفته شاهد محو شدن درگاه‌های رایج USB-A خواهیم بود. امیدواریم توانسته باشیم با این مقاله ابهامات شما کاربران محترم زومیت را در مورد نسخه‌های متنوع USB برطرف کنیم. لطفا نظرات خود را در مورد این مطلب با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.