بزرگنمايي:

ایرانیان جهان -
پنجره‌ای رو به «آبه»!
k ٢.٤
٤
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
رضا زندی | «شینزو آبه» نخست‌وزیر ژاپن که دو هفته پیش با رییس‌جمهور امریکا گلف بازی کرد، این هفته به تهران می‌آید تا با میانجیگری، تنش بین تهران و واشنگتن را کاهش دهد. آخرین سفر یک نخست‌وزیر ژاپن به تهران، چهل و یک سال پیش و قبل از انقلاب ایران انجام شد. ژاپن بدون مجوز امریکا، وارد این بازی نشده است. این میانجیگری اما چه سودی برای توکیو دارد؟ «آبه» چطور می‌تواند در تهران موفق عمل کند؟ لای یک پنجره نفتی را باز می‌کنم.
١- ژاپن در دوره 10 ساله ٢٠٠٧ تا ٢٠١٧، حدود ٨٩٠ هزار بشکه از وابستگی‌اش به نفت را کاهش داده است. با این وجود در سال ٢٠١٧، روزانه ٤ میلیون و ١٤٢ هزار بشکه نفت وارد کرده است تا مجموعا 1.6 درصد از واردات نفت جهان در سال ٢٠١٧ توسط این کشور انجام شده باشد. بخش مهمی از نفت وارداتی به ژاپن هم از کشورهای منطقه خلیج‌فارس تامین شده است. پس احتمال یک تنش فراگیر در منطقه خلیج‌فارس که منجر به ناامنی و بسته شدن تنگه هرمز شود، می‌تواند اقتصاد و صنعت ژاپن را با مشکل جدی مواجه کند.
از این‌روست که ژاپنی‌ها تلاش می‌کنند تا سطح تنش را در منطقه کاهش دهند.
٢- اوایل دهه هشتاد شمسی، شبی که شرکت اینپکس ژاپن پس از ماه‌ها مذاکره، قرارداد توسعه میدان نفتی آزادگان را امضا کرد، خوب به خاطر دارم. این قرارداد چنان برای ژاپنی‌ها مهم بود که برای به دست آوردنش حاضر شدند بیش از ٣ میلیارد دلار وام کم ‌بهره در اختیار ایران قرار دهند. آنها می‌خواستند برای تضمین امنیت انرژی آتی خود، در یکی از میادین بزرگ جهان جای پا داشته باشند. وقتی مساله هسته‌ای ایران داغ شد، ژاپنی‌ها با اشاره امریکا، همه ‌چیز را گذاشتند و به سرعت رفتند. ژاپنی‌ها محترمند اما میانجی بی‌طرف نیستند!
٣- مقامات وزارت خارجه کشور، از حضور نخست‌وزیر ژاپن در ایران استقبال کرده‌اند. به نظرم «شینزو آبه» برای موفقیت سفرش، موقتا می‌تواند یک کارت نفتی روی میز بگذارد. ژاپن پیش از شروع تحریم‌ها به‌طور متوسط روزانه ١٣٠ هزار بشکه نفت از ایران می‌خرید. در ماه مارس (دو ماه پیش) هم، به خاطر نزدیک شدن به زمان عدم تمدید معافیت از سوی امریکا، واردات نفت ژاپن از ایران رکورد زد و به بیش از ٢٩٠ هزار بشکه در روز رسید. ژاپن مشتری سنتی نفتی ایران بوده و از دست دادن آن برای ایران گران است. حالا اگر آقای «آبه» با درک این شرایط بتواند معافیت امریکا را برای ادامه واردات نفت ایران به میزان قبل از تحریم‌ها بگیرد، می‌تواند اعتماد ایرانی‌ها را به عنوان میانجی جلب کند.
٤- بارها نوشته‌ام که خطر از دست رفتن بازارهای نفتی ایران تحت فشار تحریم‌ها جدی است. اگر مشتریان نفتی ایران پالایشگاه‌های‌شان را برای نفت‌های دیگر تنظیم کنند دیگر فروش نفت به آنها ساده نخواهد بود. حتی اگر تحریم‌ها برداشته شده باشند، بنابراین گذر زمان در این شرایط برای صنعت نفت ایران بسیار مضر است. خاصه آنکه همسایگان‌مان، روزبه‌روز برداشت از میادین نفت و گاز حوزه‌های مشترک را افزایش می‌دهند. حتما اخبار قرارداد ٥٣ میلیارد دلاری عراق با شرکت اکسون موبیل امریکا را خوانده‌اید. چنانچه تلاش ژاپنی‌ها به رفع تحریم‌های نفتی ایران منجر شود، آنها می‌توانند به پروژه‌های نفتی جنوب ایران بازگردند.
از هر دری که با نخست‌وزیر ژاپن مذاکره می‌شود، باید پنجره نفت را هم پیش روی او باز کرد. صریح و شفاف. زبان نفت بین‌المللی و همه فهم است. از «آبه» گرفته تا «ترامپ»!