چاپ

ایرانیان جهان - اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
85 روز بعد از برگزاری انتخابات افغانستان، نهاد موسوم به کمیسیون مستقل انتخابات، نتایج اولیه این انتخابات جنجالی را اعلام کرد. بر اساس نتایج اعلام شده، اشرف غنی، رییس‌جمهور کنونی افغانستان با کسب 923 هزار و 826 اندکی بیش از 50 درصد آرای این انتخابات را به دست آورده است و به این ترتیب در صورت تایید نهایی نتایج اولیه بار دیگر به عنوان رییس‌جمهور این کشور جنگ‌زده انتخاب خواهد شد. نزدیک‌ترین رقیب اشرف غنی، عبدالله عبدالله با کسب 720 هزار و 990 رای نزدیک به 40 درصد آرا را به خود اختصاص داده و در جایگاه دوم قرار گرفته است. گلبدین حکمتیار با کمتر از 4 درصد آرا و رحمت‌الله نبیل با کمتر از 2 درصد در جایگاه سوم و چهارم قرار گرفته‌اند و 9 نامزد دیگر انتخابات هر یک با کمتر از یک درصد از آرای اخذ شده در جایگاه‌های پنجم تا سیزدهم قرار دارند. نتایج اعلام شده، نهایی نیست و کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان از نامزدهای معترض خواسته است تا اعتراض‌های خود را از امروز به مدت 72 ساعت به این نهاد ارجاع دهند. اما از همین ابتدا تیم ثبات و همگرایی به رهبری عبدالله عبدالله این نتایج را نپذیرفته و کمیسیون انتخابات را به حمایت از اشرف غنی متهم کرده است. تیم انتخاباتی عبدالله، رییس اجرایی حکومت افغانستان با صدور بیانیه‌ای تاکید کرد:«نتیجه استوار بر تقلب را بدون رسیدگی به خواست‌ها و تقاضاهای قانونی این جریان هرگز قبول نمی‌کند و حکومت برخاسته از تقلب و آرای تقلبی را هرگز قبول ندارد.» عبدالله عبدالله و متحدانش معتقدند که بیش از 300 هزار رای شمارش شده در این انتخابات فاقد تایید هویت الکترونیکی هستند و شمارش آنها تقلب در انتخابات است. تا پیش از اعلام نتایج اولیه، تیم ثبات و همگرایی خواهان بازشماری آرا در 7 استان با حضور ناظران این تیم و ابطال آرای فاقد هویت الکترونیکی بود. محمد محقق، معاون دوم عبدالله عبدالله با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی فیس‌بوک به این نتایج اعتراض کرده و گفته است این نتایج با احتساب 300 هزار رای تقلبی اعلام شده است که اگر آنها حذف شوند، تیم ثبات و همگرایی با رای بالاتر، برنده انتخابات می‌شود. در برابر، تیم دولت‌ساز به رهبری اشرف غنی از کمیسیون انتخابات به خاطر اعلام نتایج تشکر کرده و اعلام کرده است که ضمن پایبندی به قانون، شکایت‌های خود را به این کمیسیون می‌رساند. رحمت‌الله نبیل که در جایگاه چهارم قرار گرفته با اعتراض به نتایج اعلام شده آن را «میخ آخر در تابوت دموکراسی نیمه‌جان افغانستان» توصیف کرده است.
مشارکت ناچیز
3 ماه بعد از برگزاری انتخابات جنجالی 6 مهر، تعداد آرای شمارش شده در این انتخابات یک میلیون و 824 هزار رای اعلام شد که از مشارکت بسیار ناچیز شهروندان افغانستان در آن خبر می‌دهد. کمیسیون مستقل انتخابات پیش از برگزاری انتخابات، تعداد رای‌دهندگان ثبت‌نام شده را 9 میلیون و 600 هزار نفر اعلام کرده ‌بود و با اعلام این تعداد آرای شمارش شده، مشخص شد که کمتر از 20 درصد از ثبت‌نام‌کنندگان در این رای‌گیری مشارکت کرده‌اند. این در حالی است که تعدادی از نامزدها حتی نسبت به اصالت نزدیک به 15 درصد از آرای شمارش شده نیز تردید کرده‌اند و آنها را جعلی عنوان می‌کنند. در چنین شرایطی در صورت تایید نهایی نتایج اولیه، اشرف غنی با کسب کمتر از 10 درصد از آرای واجدین حق رای در افغانستان موفق می‌شود که بار دیگر رییس‌جمهور شود. همزمان پیشتازی 50.64 درصدی اشرف غنی او را با فقط 12 هزار رای در دور اول پیروز انتخابات می‌کند، تعدادی که بسیار کمتر از عدد 300 هزار رای مورد اعتراض تیم رقیب اوست. فقدان استقبال از این انتخابات زمانی بیشتر مایه نگرانی می‌شود که همین دو نامزد پیشتاز در انتخابات مهر ماه، تعداد آرای خود را با انتخابات پیشین مقایسه کنند. اشرف غنی و عبدالله عبدالله در دور دوم انتخابات سال 1393 به ترتیب نزدیک به 4 میلیون و 500 هزار و 3 میلیون و 500 هزار رای کسب کرده ‌بودند نزدیک به 5 برابر آرای کنونی برای هر یک از دو نامزد. آرای شمارش شده در انتخابات 1393 نزدیک به 8 میلیون رای بود.
تکرار تاریخ؟
5 سال بعد از انتخابات مناقشه‌برانگیز 1393 اشرف غنی و عبدالله عبدالله بار دیگر در مقابل یکدیگر زورآزمایی کردند. عبدالله که در انتخابات گذشته دور اول رای‌گیری را با اقتدار پیشتاز بود اما در دور دوم به ‌رغم حمایت گسترده نامزدهای بازنده دور نخست، برنده دور دوم انتخابات اشرف غنی اعلام شد. نتایج انتخابات 1393 بعد از اعلام با مخالفت تیم انتخاباتی عبدالله عبدالله مواجه شد که این آمار را نتیجه «تقلب گسترده» در انتخابات اعلام کردند. با دخالت امریکا که در طول 18 سال گذشته خاک افغانستان را در اشغال خود دارد، انتخابات سال 1393 با توافق دو رقیب اصلی به تشکیل یک دولت وحدت ملی انجامید؛ دولتی که ریاست‌جمهوری آن بر عهده اشرف غنی بود و عبدالله عبدالله، پست جدیدالتاسیس «ریاست اجرایی» حکومت را بر عهده می‌گرفت، پست‌های کابینه هم بر اساس اهمیت مقام میان این دو تقسیم می‌شد. به ‌رغم افت شدید مشارکت مردمی در انتخابات، نتایج انتخابات سال جاری هم به همان اندازه 5 سال پیش مناقشه‌برانگیز شده است. هر دو نامزد پیشتاز ادعای پیروزی در انتخابات دارند و هر 13 شرکت‌کننده در دور نهایی رای‌گیری از نحوه شمارش ناراضی هستند. اما این ‌بار مشخص نیست که دولت ایالات‌متحده امریکا آمادگی دخالت برای تشکیل یک دولت مرضی‌الطرفین میان غنی و عبدالله باشد. همزمان افت آرای هر دو نفر به حدی است که هیچ یک نمی‌توانند ادعای حمایت اکثریت شهروندان در بخشی از خاک افغانستان از خود را داشته ‌باشند.
آینده مبهم
افغانستان بعد از 4 دهه جنگ داخلی و خارجی هنوز به ثبات سیاسی نرسیده است، وضعیت ساختار حکومتی در این کشور از انتخابات 5 سال پیش بسیار بدتر شده است، طالبان بیش از نیمی از سرزمین افغانستان را تحت تسلط خود دارد، مدعیان ریاست‌جمهوری در این کشور از میان 35 میلیون نفر جمعیت افغانستان حتی رای یک میلیون نفر را هم نتوانسته‌اند کسب کنند، رقم تلفات غیرنظامی در جنگ 18 ساله افغانستان بیشتر از هر زمان دیگر شده است، امریکا در حال مذاکراتی بدون مشارکت دولت، برای توافق با طالبان است، گروه‌های تروریستی جدید از جمله داعش در حال شکل‌گیری است، شکاف میان اقوام افغانستان از گذشته عمیق‌تر شده و انحصار قدرت در اختیار یک قوم، چه پشتون و چه تاجیک می‌تواند این شکاف را از هر زمان دیگر عمیق‌تر کند تا جایی که نگرانی در مورد آینده تمامیت ارضی افغانستان از هر زمان دیگری بیشتر شود. در چنین شرایطی اعلام نتایج انتخابات نه تنها باعث کاهش تنش‌ها نشده بلکه باعث فروپاشی دولت مرضی‌الطرفین در کابل می‌شود که ممکن است شعله‌های جنگ داخلی میان شمال و جنوب را در این کشور برافروخته کند.