چاپ

ایرانیان جهان - ژیلا مهدی آقایی مدیر کل دفتر مشارکت‌های مردمی و مسئولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست که سر و کارش با سمن‌ها، مردم و حتی صاحبان صنایع مختلف است، زنانگی را در تار و پود حوزه محیط زیست توصیف می‌کند زیرا برای طبیعت همواره از عنوان مادر زمین یا مادر طبیعت استفاده می‌شود و به واسطه حس مادری، زنان فعال در سمن‌های محیط زیستی را موفق‌تر از مردان توصیف می‌کند. او که به وجود تبعیض در دو جنس مختلف مدیران اعتقاد دارد، شرایط خود در دفتر مشارکت‌های مردمی را مثبت می‌داند و می‌گوید در این دفتر هیچ‌گاه به دلیل جنسیتش محدود نشده است.

مهدی آقایی در گفت و گو با زن و توسعه تاکید می‌کند که با سخنانش قصد ندارد این شائبه ایجاد شود که تبعیض‌هایی برای فعالیت مدیران زن و نگاه برابر وجود ندارد زیرا در میان دوستان خودش مدیران خانمی راسراغ دارد که به راحتی او کار نمی‌کنند اما این مدیر زن در دفتر مشارکت‌های مردمی به واسطه جنسیتش هیچگاه احساس نکرده است که امتیازاتی از او سلب شده و یا اجازه ورود به برخی حوزه ها به او داده نمی‌شود.
مدیر کل دفتر مشارکت‌های مردمی می‌گوید که در این دفتر شرایط کار برایش کاملا فراهم است و نظراتش صرفا درباره موقعیت خودش خواهد بود.
ژیلا مهدی آقایی متولد 1345 از سال 73 وارد سازمان حفاظت محیط زیست شده و در تمام سال‌های خدمتش در همان دفتری که حالا مدیر کل اش است، به خدمت مشغول بوده است. او کار خود را با کارگروه تدوین یک دایره المعارف محیط زیستی که در حوزه دفتر آموزش محیط زیستی وقت بوده آغاز می‌کند و به مدت 10 سال در مجله علمی محیط زیست متعلق به سازمان حفاظت محیط زیست به کارش ادامه می‌دهد. بعدها به عنوان کارشناس آموزش همگانی محیط زیست در دفتر آموزش مشغول به کار می‌شود، دو سال و نیم در دفتر توسعه پایدار به فعالیت خود ادامه می‌دهد و در نهایت حکم مشاور معاونت آموزش و پژوهش وقت را دریافت می‌کند تا اینکه به عنوان مدیر کل دفتر مشارکت‌های مردمی و مسئولیت اجتماعی به انجام وظیفه می‌پردازد.
او حوزه کاری خود را اینگونه توصیف می‌کند: «با دفتر من و حتی خود من از بچه‌های کوچک تا صاحبان صنایع تماس می‌گیرند. به طور مثال در دوره ای که برنامه بی زباله را در حوزه آموزش مدیریت پسماند عادی، دنبال می کردیم،حتی کودکان با من تماس می‌گرفتند و می‌گفتند چگونه می‌توانند در چالش بی زباله شرکت کنند. حتی شهروندان تماس می‌گیرند و سئوال می‌کنند چرا یک درخت مقابل خانه‌شان قطع شده است و یا خانم های زیادی تماس می گیرند و می پرسند چگونه می توانند NGO ثبت کنند یا گاهی صاحبان حرف و صنایع تماس می گیرند و می خواهند بدانند چطور می توانند از یک گونه جانوری حمایت کنند؟»
مهدی آقایی عنوان می‌کند که در سال‌های ابتدایی که او در سازمان حفاظت محیط زیست مشغول به کار شده از آنجایی که این سازمان ناشناخته بود، مردم فکر می‌کردند که در بهزیستی کار می‌کند اما این روزها خوشبختانه اکثریت مردم سازمان حفاظت محیط زیست را می‌شناسند.
اما علیرغم این، محیط زیست شاید برای همه مردم اولویت اول نباشد و شاید گاهی به‌عنوان یک موضوع فانتزی با آن برخورد شده است. به همین خاطر جذب مردم و جلب مشارکت اجتماعی در این حوزه سخت بوده و مدل آموزش آن متفاوت و البته بسیار هم ضروری است.
به گفته او دفتر مشارکت‌های مردمی تلاش می‌کند برای جذب مشارکت مردم از ظرفیت سمن‌ها استفاده کند زیرا سمن‌ها همان مردمی هستند که سازمان یافته‌اند و می توانند کار تسهیلگری را به درستی انجام دهند، به طور کلی فعالیت در این حوزه از ظرافت خاصی برخوردار است و همین مسئله کار دفتر مشارکت‌های مردمی را حساس و سخت می‌کند.
او حوزه کاری محیط زیست را به دلیل سر و کار داشتن با طبیعت و محیط زیست، حوزه‌ای لطیف توصیف می‌کند که داشتن طبع زنانه به پیشرفت بهتر کار کمک می‌کند.
به گفته مدیر کل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در سه سالی که او مدیریت این دفتر را به عهده داشته است در سطح داخلی و بیرون سازمان ارتباطات بیش تری گرفته شده است.
او درباره موفقیت زنان در کارهای NGO هم با تاکید بر اینکه مردان نیز در قالب سمن‌ها تلاش‌های زیادی انجام می‌دهند، زنان را به دلیل مسئولیت‌پذیری بیشتری که دارند، موفق‌تر توصیف می‌کند.
به گفته مهدی آقایی از آنجایی که زنان به عنوان مادر و یا خانم خانه همواره مسئولیت دیگری در کنار مسئولیت کاری خود داشته‌اند، مسئولیت پذیریشان خیلی بیشتر است. زنان سعی می‌کنند کار بهتری ارائه دهند ضمن اینکه تعدادشان هم در حوزه سمن‌ها زیاد است و خوب کار می‌کنند.
او ادامه می‌دهد: در طبیعت و محیط زیست همواره از عباراتی مثل مادر طبیعت و مادر زمین استفاده می‌کنیم و این عبارات ارتباط با زنانگی دارند. البته به اعتقاد مهدی آقایی، مردان در حوزه سمن‌های تخصصی که درحال حاضر به نسبت کل سمن های محیط زیستی از تعداد کم تری برخوردار هستند، به‌ویژه در شاخه حیات وحش فعال تر از زنان عمل می‌کنند.
او که یک سالی است بحث مسئولیت اجتماعی با ابلاغ چارت جدید به حیطه وظایف کاریش اضافه شده، از تدوین طرح ملی و سند مسئولیت اجتماعی محیط زیست برای این حوزه خبر می‌دهد زیرا تا کنون سند محیط زیستی مدونی برای حوزه مسئولیت اجتماعی وجود نداشته است که به بنگاه‌های خصوصی، دولتی و مخاطب عام عرضه شود.
مدیر کل دفتر مشارکت‌های مردمی می‌گوید: بحث مسئولیت اجتماعی را در سه سطح کلان، میانه و خرد پیگیری می‌کنیم.
آقایی در پاسخ به پرسشی درباره محدودیت در جذب زنان برای همیار محیط زیست اعلام می‌کند که زنان هم می توانند در سامانه همیار محیط زیست ثبت نام کرده و پس از بررسی سوابق براساس دستورالعمل موجود، توسط یگان حفاظت محیط زیست کارت همیار دریافت نمایند.
مهدی آقایی ادامه می‌دهد: سال‌های گذشته یک کارگروه تدوین دستورالعمل جذب محیط بان داشتیم که اکثر اعضای این کارگروه با جذب محیط بان زن مخالف بودند به همین دلیل از زنان محیط بان دعوت شد که در جلسات حضور یابند. از آنجا که اقامت در پاسگاه‌های محیط بانی سختی‌های خاص خود را دارد و متخلفان هم اغلب مردان هستند. طبیعتا افراد متخلف به لحاظ اصول رفتاری مشکلاتی دارند، با رای اکثر محیط بانان زن و نظرات منطقی که ارائه دادند، ممنوعیت جذب بانوان برای پست محیط بانی، از تحکیم بیشتری برخوردار شد.