چاپ

ایرانیان جهان - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
انتخابات 2020 می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین انـتــخابات دهه‌های اخیر امریکا باشد. تا پیش از 1900 همواره بیش از 70درصد واجدین شرایط در انتخابات شرکت داشتند. در سال 1860، 81درصد در انتخابات مشارکت کردند. اما از سال 1900 به بعد بیشترین درصد مشارکت به سال 1908 باز می‌گردد که حدود 65درصد واجدین شرایط در آن انتخابات شرکت کردند و در سال 1960 با مشارکت حدود 63درصد جان اف کندی انتخاب شد. جالب است بدانید از سال 1970 میزان مشارکت در انتخابات امریکا همیشه از 60درصد هم کمتر بوده است. در بهترین وضعیت اوباما در سال 2008 با مشارکت حدود 57درصد واجدین شرایط انتخاب شد. نهایتا در انتخابات دوره قبل امریکا حدود 55 و نیم درصد مشارکت داشته‌اند که به انتخاب دونالد ترامپ انجامید. براساس اعلام مراکز آمار امریکا در شرایط فعلی از جمعیت بالای 300 میلیونی امریکا، حدود 240 میلیون نفر واجد شرایط رای دادن هستند که باتوجه به فضای انتخاباتی انتظار می‌رود جمعیتی حدود 150 تا 160 میلیون در انتخابات 2020 شرکت کنند که حداقل 12 میلیون بیشتر از تعداد رای‌دهندگان انتخابات 2016 است و طبق ارزیابی‌ها این انتخابات ظرفیت آن را دارد که تا 65درصد واجدین شرایط یعنی بالاترین میزان از 1900 افزایش یابد.
افزایش تعداد مشارکت‌کنندگان به نفع کدام کاندیدا است؟
به شکل سنتی باتوجه به پایگاه دموکرات‌ها در میان طبقه کارگر، معمولا افزایش تعداد رای‌دهندگان به نفع دموکرات‌ها بوده است. اما نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهد که ترامپ از پایگاه قابل‌توجهی در میان طبقه کارگران سفید برخوردار شده است. بنابراین دیگر نمی‌توان با قاطعیت از بهره بردن دموکرات‌ها از افزایش تعداد مشارکت کنندگان سخن گفت، گرچه ممکن است هنوز هم تا حدی به نفع دموکرات‌ها تمام شود.
روند نظرسنجی‌ها چگونه بوده است؟
روند نظرسنجی‌ها در سطح ملی تغییر محسوسی را در 10 روز گذشته نشان نمی‌دهد و همچنان بایدن نسبت به ترامپ فاصله محسوس حدود 10درصدی دارد. این میزان فاصله از سوی بدبین‌ترین نظرسنجی‌ها حدود 7درصد و از سوی خوشبین‌ترین نظرسنجی‌ها حدود 15درصد اعلام شده است. باتوجه به داده‌های نظرسنجی‌ها اگر امروز دوشنبه (19 اکتبر) انتخابات برگزار شود به نظر می‌رسد همچون 10 روز قبل، بایدن برنده انتخابات با فاصله زیاد خواهد بود و نمی‌توان شانسی برای ترامپ قائل بود. به زبان دیگر بایدن براساس نظرسنجی‌ها در این تاریخ حدود 87درصد و ترامپ تنها 13درصد شانس برنده شدن خواهند داشت، مگر آنکه تغییری روی دهد.
روند نظرسنجی‌ها در ایالت‌های کلیدی؟
در روند نظرسنجی‌های ایالت‌های کلیدی نیز تغییر معنی‌داری مشاهده نمی‌شود گرچه حدود یک درصد وضعیت ترامپ در فلوریدا بهبود یافته است و فاصله با بایدن به حدود 4درصد کاهش یافته است. اما در آریزونا و پنسیلوانیا و سایر ایالت‌های کلیدی تغییری به نفع ترامپ ایجاد نشده است. در انتخابات امریکا نتیجه 10 ایالت کلیدی تعیین‌کننده است و در میان آنها سه ایالت فلوریدا و پنسلیوانیا و آریزونا نقش محوری‌تری داشته‌اند و معمولا رییس‌جمهور منتخب همواره کسی بوده است که رای این سه ایالت را داشته است.
احتمال تغییر نظرسنجی‌ها؟
به نظر نمی‌رسد روند فعلی نظرسنجی‌ها تا 22 اکتبر (پنجشنبه اول آبان) یعنی زمان مناظره آخر تغییر مهمی داشته باشد و دنبال‌کنندگان روند آرا باید منتظر تغییرات احتمالی نظرسنجی‌ها در 10 روز انتهایی انتخابات و پس از مناظره آخر باشند. این همان روندی است که در دوره پیشین انتخابات امریکا نیز مشاهده شده است. تا این مرحله از انتخابات، اکثریت رای‌دهندگان حامی هر دو کمپین تصمیم خود را گرفته‌اند و کسانی که تاکنون تصمیم نگرفته‌اند طبیعتا تصمیم خود را به روزهای آخر موکول کرده‌اند. این همان افرادی هستند که آرای‌شان تا حد زیادی در نتیجه ایالت‌های کلیدی که بیشترین آرای شناور را دارند تاثیرگذار خواهد بود.
وضعیت میزان رضایت یا عدم رضایت از ترامپ؟
از دیدگاه نگارنده یک شاخص مهم انتخاباتی میزان رضایت و عدم رضایت از رییس‌جمهور است. در سال جاری میلادی با وجود برخی نوسانات، همواره میزان عدم رضایت از ترامپ بر میزان رضایت از ترامپ فزونی داشته است. بیشترین میزان رضایت از ترامپ مربوط به اواخر ماه مارس است که حدود 47درصد بوده است. در همان زمان میزان نارضایتی حدود 50درصد ارزیابی شده بود. اواخر سپتامبر وضعیت رضایت از ترامپ به 45درصد کاهش یافته و عدم رضایت از او حدود 52درصد بوده است. این روند در روزهای اخیر ادامه پیدا کرده و تا حدی بدتر شده است، به گونه‌ای که روز 16 اکتبر (جمعه 25 مهر) میزان رضایت از عملکرد ترامپ به حدود 43درصد رسید و در مقابل نارضایتی از عملکرد او از 54درصد عبور کرد. مطالعه روند رضایت و عدم رضایت از عملکرد ترامپ در میان شهروندان امریکایی تا حدی در ارزیابی دقت نظرسنجی‌های انتخاباتی و تحلیل آنها مفید خواهد بود و انتظار می‌رود نظرسنجی‌ها با رضایت شغلی از ترامپ تا حدی همخوانی داشته باشد. مثلا اگر رضایت از ترامپ بالای 50درصد باشد انتظار می‌رود محبوبیت انتخاباتی او در نظرسنجی‌ها نیز در همین جهت باشد و بالعکس. در شرایط فعلی که رضایت از عملکرد ترامپ کمتر به حدود 43درصد و نارضایتی از عملکرد شغلی او به بالای 54درصد رسیده است چنانچه گفته شد، نظرسنجی‌ها از نظر میزان محبوبیت ترامپ در انتخابات نیز همین روند را تایید می‌کند.
وضعیت نهایی چه خواهد بود؟
چنانچه گفته شد، به نظر می‌رسد تعداد قابل‌توجهی از آرای شناور تصمیم نهایی خود را به مناظره آخر و روزهای آخر موکول داشته‌اند. عملکرد هر یک از دو نامزد انتخاباتی در مناظره آخر و روزهای پس از آن در نتیجه نهایی انتخابات بسیار تعیین‌کننده است. اگر ترامپ بتواند با فاصله زیاد از عهده مناظره آخر با بایدن بر آید و در روزهای پس از آن نیز در جلب نظر رای‌دهندگان ایالت‌های کلیدی موفق عمل کند و در مقابل رقیبش نیز بسیار ضعیف در این دوره نشان دهد یا گرفتار رخداد غیرمنتظره‌ای شود، آنگاه شانس یک پیروزی نزدیک با بایدن را خواهد داشت. در غیر این صورت بایدن را باید برنده انتخابات با فاصله زیاد یا نهایتا نزدیک دانست. یعنی فعلا برای ترامپ تنها احتمال پیروزی نزدیک و برای بایدن احتمال هر دو پیروزی بزرگ یا نزدیک متصور است.
وضعیت و تاثیر آرای پستی
تاکنون بیش از 23 میلیون اقدام به ارایه آرای خود کرده‌اند که در نوع خود از نظر تعداد بی‌نظیر است. طبق نظرسنجی‌ها از هر 10 طرفدار ترامپ، هشت تن روز رای‌گیری رای خود را به صندوق خواهد انداخت اما این میزان برای طرفداران بایدن حدود 5 تن در 10 نفر است. از این روی بعید نیست در روز انتخابات، آرای بیشتری به نام ترامپ خوانده شود و روزهای بعد آرا به نفع رقیب او تغییر کند. این همان نکته‌ای است که از چالش‌های انتخاباتی امریکاست و اگر ترامپ در روز انتخابات اعلام پیروزی کند و در روزهای بعد نتیجه به نفع او نباشد، برای حل و فصل آن پای دادگاه به میان کشیده خواهد شد، مگر آنکه آرایی که در روز انتخابات خوانده می‌شود جایی برای اعتراض هیچ یک از طرفین باقی نگذارد. گرچه ارزیابی‌ها بر آن است که در هر صورت ترامپ در صورت باخت معترض به نتیجه انتخابات خواهد بود.
سراب سرخ یا موج سرخ؟
روزهای آتی بیش از آنکه روز بایدن باشد، روزهای ترامپ است. تاکنون تحولات انتخاباتی و فراز و فرودهای انتخابتی چندان تحت تاثیر بایدن نبوده است. این ترامپ است که با عملکرد خود انتخابات را به رفراندومی برای خود تبدیل ساخته است. ترامپ در انتخابات قبلی اشتباهات کمی مرتکب شده بود و با خرید اطلاعات محرمانه ده‌ها میلیون عضو فیس‌بوک از طریق موسسه کمبریج بریتانیکا، توانسته بود کمپین خود را با علایق مخاطبانش تطبیق دهد. ظاهرا در این انتخاب بهره‌گیری سیاسی از داده‌های رسانه‌های اجتماعی منع شده است و این شاید از موارد بروز ضعف در کمپین ترامپ باشد. علاوه بر این چنان که در نوشته پیشین عرض شد، به هر دلیل و شاید به دلیل نوع برخورد ترامپ با خبرنگاران و رسانه‌ها در 4 سال گذشته، در این دوره رسانه‌های کلاسیک با ترامپ همراهی چندانی نشان نمی‌دهند و در رسانه‌های اجتماعی نیز موج‌های دور قبل این بار دیده نمی‌شود و دیدگاه‌ها تقسیم شده است. او 4 سال رییس‌جمهور بوده و از منظر بسیاری از کاربران رسانه‌های اجتماعی دیگر یک پوزیسیون نیست و مطلوبیت اپوزیسیون را که این رسانه‌ها به آن علاقه‌مندند ندارد. چنان که مشاهده شد، ترامپ در مناظره نخست، با خطای محاسباتی به جای یک رییس‌جمهور، در قالب یک اپوزیسیون ظاهر شد که چندان مقبول افکار عمومی قرار نگرفت، حال آنکه این رویکرد برای انتخابات قبلی پذیرش داشت. او همچنین در لغو مناظره دوم و در قرار گرفتن روی صندلی داغ نتوانست موفقیت مهمی کسب کند و در این حال دو خطای انتخاباتی در حمایت از جریان افراطی راست و اعلام نپذیرفتن نتیجه در صورت باخت را مرتکب شده بود. این دو خطا حتی شاید دولت پنهان امریکا را نسبت به آینده امنیت ملی امریکا حساس کرده و آنها را علیه ترامپ برانگیخته باشد. اما روز 16 اکتبر (جمعه 25 مهر) او خطای بزرگ‌تری را مرتکب شد که ممکن است برای او بسیار گران‌تر تمام شود و آن بیان این نکته بود که اگر رای نیاورد امریکا را ترک خواهد کرد. بعید است بیان این جمله تاثیر مثبتی در آرای شناور داشته باشد و بالعکس نگرانی جدی او را از نتیجه انتخابات نزد حامیانش نشان می‌دهد، مگر آنکه بتواند با تلاش خارق‌العاده در روزهای آتی همه‌ چیز را تحت‌الشعاع قرار دهد. با آنکه ترامپ حملات شدیدی را متوجه بایدن کرده و حتی از ضرورت دستگیری او و فرزند و همسرش سخن به میان آورده و این روزها خانم کاملیا هریس نیز به دلیل ابتلای نزدیکانش به کرونا در قرنطینه به سر می‌برد تا این لحظه ترامپ عقب‌ماندگی‌ها را جبران نکرده و موج آبی محتمل‌تر است. آیا او خواهد توانست همچون انتخابات دوره قبل، از مناظره آخر و تلاش‌های انتخاباتی روزهای پس از آن یا با ماجراجویی یا تحولی در عرصه خارجی، انرژی جدیدی به کمپین خودش و فضای انتخاباتی امریکا تزریق کرده و موجی سرخ بیافریند؟ یا تنها او با سراب سرخ مواجه خواهد شد؟ این بار دشوار است اما غیرممکن نیست. یادآوری: طبیعتا نتیجه انتخابات امریکا، در منطقه خاورمیانه دنبال می‌شود و در ایران نیز از سوی ناظران مختلف تحلیل می‌شود. تاثیر انتخابات امریکا بر ایران در صورت انتخاب احتمالی هر یک از دو نامزد انتخاباتی امریکا، از موضوعاتی است که هدف این نوشتار پرداختن به آن نیست و باید در جای خود بررسی شود. هدف این نوشتار صرفا تبیینی از انتخابات امریکا براساس برداشت نگارنده از داده‌های موسسات مختلف پژوهشی و نظرسنجی است.