چاپ

ایرانیان جهان - فرارو /متن پیش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن در اخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
نظرسنجی‌های مختلف نشان می‌دهد جایگاه حزب عدالت و توسعه به ریاست رجب طیب اردوغان به کمترین حد خود از زمان به قدرت رسیدن در ترکیه رسیده است؛ یعنی به رقمی حدود 30 درصد. این به آن معناست که ائتلاف این حزب با حزب حرکت ملی نمی‌تواند موجب تضمین 50 درصدی آرای اردوغان شود که برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری نیاز است.
لیر ترکیه با یک کاهش قابل توجه مواجه شده است، به طوری که در سال جاری بیش از 30 درصد در برابر دلار کاهش یافته است و ذخایر ارزی خارجی ترکیه هم به شدت رو به کاهش است. از سویی با تورمی دورقمی، این کشور با بحران تراز پرداخت‌ها مواجه است و این چیزی است که شرکت سرمایه‌گذاری مودیز اعلام کرد.
این بحران در حالی است که اردوغان یک متحد قدرتمند را از دست می‌دهد. آن متحد کسی نیست جز دونالد ترامپ که چند روزی به پایان حضورش در کاخ سفید نمانده است. ترکیه به‌دلیل خرید سیستم‌های دفاع موشکی روسیه مورد تحریم آمریکا قرار گرفت و از سوی اتحادیه اروپا هم به‌دلیل حفاری گازی در آب‌های مدیترانه که مورد ادعای قبرس هم هست، تحریم شد. ترامپ تا ماه جاری در برابر تحریم ترکیه مقاومت کرده بود، اما در نهایت این تحریم به اجرا درآمد.
اردوغان به دنبال بازگرداندن شکوه دوران عثمانی است
مهدی مطهرنیا کارشناس روابط بین الملل درگفتگو با فرارو با اشاره به اینکه اردوغان سعی می‌کند، در صحنه سیاست داخلی ترکیه و مسائل منطقه‌ای و بین المللی از خود یک سلیمان با شکوه، سطان عثمانی در قرن 21 بسازد، گفت: اردوغان در چارچوب فرآیند‌های اسلام گرایانه ناسیونالیستی ترکیه در دهه‌های اخیر رشد کرد و توانست در راس هرم قدرت در ترکیه قرار بگیرد، این در حالی است که او بعد از قرار گرفتن در پست ریاست جمهوری ترکیه با بسیاری از یاران نزدیک خود از جمله احمد داود اوغلو نخست وزیر اسبق ترکیه و همچنین ریاست پیشین حزب عدالت و توسعه دچار اختلاف شد.
وی افزود: بسیاری از منتقدان و مخالفان اردوغان معتقدند که او در حالی که مردم ترکیه را به مقاومت برای بهبود شرایط دعوت می‌کند، مردم این کشور تجربه‌های بدتر از این از جمله در زمان جنگ جهانی دوم و همچنین قحطی بزرگ را دارند، اما آنچه باعث شده که مردم ترکیه امروز از اردوغان و دولت او ناراضی باشند، این است که با عدم صداقت و همچنین تمامیت خواهی او مشکل دارند و به نوعی معتقدند اردوغان در حال از دست دادن مشروعیت خود در نزد است.
مطهرنیا اظهار داشت: منتقدان اردوغان می‌گویند، در حالی که او مردم را به صبر و بردباری دعوت می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد شرایط موجود را تحمل کنند، او و خانواده اش هر روز در حال ثروت و زر اندوزی هستند و می‌خواهند هر روز به سلطه خانوادگی خود در ترکیه بیافزایند، این در حالی است که برکناری رئیس بانک مرکزی ترکیه توسط اردوغان و به تبع آن استعفای داماد او که وزیر اقتصاد و دارایی بود، بازتاب‌های بسیار داشت، دو تفسیر در این مورد وجود داشت، اول اینکه اردوغان وارد یک بحران جدی شده که حتی این بحران به خانواده او سرایت کرده و باعث اختلاف او و دامادش شده است.
این استاد دانشگاه بیان کرد: در مورد دوم هم اردوغان قصد دارد، با ترتیب دادن برخی تغییرات ولو صوری و تاکتیکی نشان دهد که در حال تغییر در برخی از رویکرد‌های خود است و به زودی می‌تواند اوضاع ترکیه را از لحاظ اقتصادی تغییر دهد، تمامی این مسائل نشان دهنده نوعی بحران ناکارآمدی در دولت اردوغان است، اما او سعی می‌کند که چه در داخل و چه در خارج عصر زرین عثمانی را برای ترکیه احیا کند و تمامی تلاش خود را در این زمینه طی سال‌های اخیر به کار گرفته است.
خودمحوری و تمامیت خواهی اردوغان مردم ترکیه را عاصی کرده است
وی اضافه کرد: مخالفان اردوغان می‌گویند که مردم از عدم صداقت او به ستوه آمده اند و او با خود محوری و تمامیت خواهی در عرصه سیاسی و اقتصادی ترکیه را به این روز انداخته است، به بیان دیگر مردم ترکیه شاید بتوانند، اوضاع وخیم اقتصادی این کشور را تحمل کنند، اما خیلی سخت به نظر می‌رسد، با اقداماتی که شخص اردوغان در حال انجام است، بتواند برای دوره بعدی همچنان در قدرت باقی بماند.
مطهرنیا با تاکید بر اینکه با روی کار آمدن بایدن به طور قطع عرصه بر اردوغان تنگ‌تر خواهد شد، ادامه داد: با توجه به اینکه بایدن یک همگرایی جهانی ایجاد خواهد کرد، به طور قطع سختگیری‌هایی بیشتری را نسبت به ترکیه و اردوغان اعمال می‌کند، بایدن بر خلاف ترامپ نرم سخن می‌گوید، اما سخت عمل خواهد کرد، این خصلت دموکرات‌ها است، درست برعکس ترامپ که هرچند سخت و شدید حرف می‌زد، اما اعمالی که او انجام می‌داد، به هیچ عنوان سخت نبود.
این تحلیلگر مسائل بین الملل یادآور شد: اردوغان در عرصه قدرت بسیار شبیه پوتین است، در عین این که بسیار تمامیت خواه و دیکتاتورگونه عمل می‌کند، اما در مقابل در سیاست ورزی بسیار عمل گرا است، در حالی که ما رئالیسم پوتین را به خصوص در قبال بحران سوریه شاهد بودیم، اردوغان نیر در نحوه مواجهه با عربستان و امارات این رئالیسم را به خوبی نشان داد و در حال چرخش به سوی آن‌ها و بهبود روابط است.