بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - انتخاب /متن پیش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
اویل پرایس/ روابط دو قدرت بزرگ در خاورمیانه یعنی عربستان سعودی و ایران طی چند هفته گذشته نسبت به دشمنی محض آنان که قبلاً غالب بود، به طرز چشمگیری تفاوت پیدا کرده است. از طرف سعودی، ولیعهد محمد بن سلمان اخیراً اظهار داشت که او به دنبال یک رابطه خوب و ویژه با ایران است. وی گفت: ما نمی خواهیم وضعیت ایران دشوار باشد، برعکس می خواهیم ایران رشد کند. همچنین خواستار این هستیم که منطقه و جهان را به سمت سعادت پیش ببریم. از طرف ایران نیز اقداماتی برای نزدیکی به ریاض انجام شده است. به طوری که بلافاصله پس از این اظهارات، با حضور و همکاری مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق یک هیئت عالی رتبه ی ایرانی با همتایان سعودی خود جلسات طولانی ای را برگزار کرد.
عراق نیز از این رویکرد همکاری جویانه در خاورمیانه عقب نمانده است. به طوری که اخیراً خبرهایی مبنی بر تصمیم عربستان و امارات متحده عربی برای سرمایه گذاری تقریباً 6 میلیارد دلاری در این کشور منتشر شد. همچنین به سرعت این خبر درز کرد که یک شرکت نفتی عربستان سعودی با پشتیبانی اطلاعاتی و لجستیکی قابل توجه ایالات متحده در حال مذاکره برای توسعه میدان گازی بسیار استراتژیک Akkas در عراق در کنار کمپانی شلومبرژه، غول خدمات نفتی ایالات متحده است. این که آیا این سری اعلامیه ها به این معنی است که عربستان سعودی تصمیم دارد قاطعانه به حوزه نفوذ ایران-چین-روسیه وارد شود یا اینکه عراق می خواهد به جبهه ی عربستان سعودی-آمریکا بپیوندند، هنوز نامشخص است. اما عراق اعلام کرد که در چند روز گذشته روابط بسیار چشمگیری با عربستان سعودی برقرار کرده است.
طبق اظهارات احسان اسماعیل، وزیر نفت عراق هفته گذشته بحث های طولانی بین وی و شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، همتای سعودی اش در مورد چگونگی مشارکت بسیار بیشتر شرکت های سعودی در بخش گاز، پتروشیمی و انرژی پاک عراق صورت گرفت. این مذاکرات شامل سرمایه گذاری قابل توجه شرکت های سعودی در بخش های مختلف انرژی عراق نیز می شد.
به گفته یک منبع ارشد که از نزدیک با وزارت نفت عراق همکاری می کند و هفته گذشته به طور انحصاری اویل پرایس با او صحبت کرد، این بحث ها با تکرار علاقه عربستان در توسعه میدان گازی بسیار استراتژیک Akkas عراق آغاز شد. گفتنی است، روسیه نیز از قبل به این منطقه ی حساس توجه داشت. Akkas نه تنها در منطقه ای تحت کنترل اقلیت سنی عراق واقع شده است، بلکه یکی از مولفه های اساسی اقدام عراق برای بهینه سازی بهتر منابع گازی خود به منظور کاهش وابستگی به ایران برای تأمین گاز و برق است. علاوه بر این، مقامات عربستان سعودی اظهار داشته اند که به عنوان بخشی از یک طرح گسترده تر برای استفاده از حجم عظیم گاز همراه عراق، علاقه زیادی به توسعه میدان گازی راتاوی دارد.
استفاده از این گاز همراه از طریق استفاده از آن برای صادرات و افزایش بودجه ی مورد نیاز برای دولت عراق، یا استفاده از آن برای تولید برق و کاهش وابستگی عراق به ایران مدت هاست که مورد توجه آمریکا قرار گرفته است. این تحولات نه تنها به این معنی است که ایالات متحده می تواند از کمک های مالی خود به عراق کم کند بلکه به طور قابل توجهی یکی از اهرم های اصلی نفوذ تهران بر بغداد را کاهش می دهد. در حال حاضر، عراق پس از روسیه همچنان به عنوان یکی از بدترین متخلفان اخراج گاز همراه در جهان شناخته می شود. این عملکرد عراق باعث شده است که میلیاردها دلار هزینه بر اقتصاد این کشور تحمیل شود و به قطع مکرر برق در عراق به ویژه در ماه های تابستان منجر شده است. همچنین این موضوع با سیاست های سازمان ملل در مورد شعله ور کردن گاز همراه مغایرت دارد. گفتنی است، بر اساس برنامه ریزی سازمان ملل قرار است این نوع شعله ور کردن گاز همراه تا سال 2030 کاملاً در جهان کنار گذاشته شود. مهم اینکه، عراق در سال 2017 به این برنامه ی سازمان ملل پیوست.
عربستان سعودی همچنین در شرایط ایده آل قرار دارد تا به استفاده از گاز همراه عراق به عنوان بخشی از حجم عظیم گازی این کشور بپردازد و بخش هایی از پتروشیمی عراق را که راکد است، فعال کند. پروژه کلیدی در اینجا همیشه مجتمع پتروشیمی نبراس است، طرح اصلی ای که در سال 2012 بین شرکت نفتی شل و وزارت نفت عراق برای پروژه ای تعریف شد که حداقل تولید سالانه 1.8 میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی را در بر می گیرد. به این ترتیب، اولین پروژه بزرگ پتروشیمی عراق از اوایل دهه 1990 تا کنون شکل گرفته است.
آنطور که عربستان هفته گذشته اعلام کرد، مهمترین مزیتی که ریاض در پیشبرد پروژه نبراس خواهد داشت، این است که در اولین برنامه های طراحی آن از الگوهای مورد استفاده شرکتهای روسی در توسعه طرح های گاز و پتروشیمی عربستان سعودی استفاده می شود. به ویژه این طرح های روسی در ایجاد شهر صنعتی جوبیل در عربستان مورد استفاده قرار گرفته است. رئیس پروژه های پتروشیمی یک شرکت بزرگ نفتی بین المللی که در عراق فعالیت می کند در گفتگوی اختصاصی با اویل پرایس گفت: ریاض از اتان به عنوان اولین ماده تأسیسات عراق به همان روشی که در توسعه سیستم اصلی گاز عربستان سعودی استفاده شد، بهره خواهد برد. گفتنی است، در طرحی که برای تأسیسات اولیه ی عربستان سعودی در نظر گرفته شد، گاز همراه جمع آوری و سپس به عنوان خوراک اصلی به شهر صنعتی جوبیل عرضه شد. گفتنی است، بیشترین غلظت اتان که بالاتر از 10 درصد است، معمولاً در جریانهای گازی همراه وجود دارد که عراق مقدار زیادی از آن را در اختیار دارد. فرآوری اتان باعث تولید اتیلن با محصولات جانبی می شود که عمدتا شامل گاز سوختی است. با توجه به این شرایط، سرمایه مورد نیاز برای ساخت و ساز در صنعت پتروشیمی عراق کاهش می یابد و پیچیدگی های لجستیک و توزیع مورد نیاز را که از عوامل مهم در ساخت صنعت پتروشیمی عراق است، به حداقل می رساند. اما با رشد صنعت و زیرساخت های مربوطه، جریان های خوراک سنگین تر از جمله پروپان، بوتان و نفتا می توانند مورد استفاده قرار بگیرند، همانطور که در جوبیل اتفاق افتاد.
تاسیسات اتیلن در سطح جهانی، یکی از پرمصرف ترین محصولات پتروشیمی در جهان، در اختیار چین قرار دارد که سالانه حدود 1.0 تا 1.5 میلیون تن اتیلن تولید می کند. گفتنی است، برای تولید 1.0 میلیون تن اتیلن در سال نیاز به تأمین تقریبا 1.3 میلیون تن اتان است. علاوه بر این، نیاز به یک منبع پایدار و قابل اطمینان برای تولید اتان، حداقل برای 20 تا 25 سال است. مهم اینکه، برای ساخت بخشهای لازم به منظور فعال کردن یک بخش در کلاس جهانی در عراق برای تولید اتیلن، حدود 40 تا 50 میلیارد دلار آمریکا مورد نیاز است.