بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - همشهری / متن پیش رو در همشهری منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
آمار مشارکت شهروندان تهرانی در انتخابات ششمین دوره شوراهای شهر و روستا نسبت به تمام ادوار گذشته کمترین نرخ را به‌خود اختصاص داد
امیرمحمد حسینی/ مردم غایبان مدیریت شهری در دوره ششم هستند. این را کاهش محسوس آمار مشارکت در انتخابات شورای شهر تهران و سایر مراکز استان‌ها می‌گوید؛ جایی که آرای باطله در 3شهر بزرگ پیشتاز شد و آمار غیررسمی حکایت از مشارکت حدود 34درصدی در انتخابات شورای شهر استان تهران دارد؛ یعنی کمترین میزان مشارکت در 6دوره انتخابات شورا؛ آن هم درحالی‌که دوره پنجم بیشترین میزان مشارکت در ادوار انتخابات شورا را به‌خود اختصاص داد و حالا به نظر می‌رسد پس از 4سال اصولگرایان با کمتر از حدود یک سوم رأی دوره پنجم اصلاح‌طلبان توانستند بار دیگر مهمان خیابان بهشت شوند. 
هرچند تا لحظه تنظیم این گزارش آمار رسمی از انتخابات شورای شهر تهران منتشر نشده، اما آمارهای غیررسمی حاکی از آن است که نفر اول فهرست راه‌یافته به شورای ششم شهر تهران، کمتر از یک سوم نفر اول راه‌یافته به شورای پنجم رای آورده است.این کاهش چشمگیر مشارکت را نشان می‌دهد.
انتخابات1400 شبیه هیچ‌یک از ادوار پیشین خود نبود و این تفاوت از شیوع همه‌گیری کرونا آغاز می‌شد و به رد صلاحیت‌های گسترده در تهران و سایر شهرها می‌رسید.
ردصلاحیت حداکثری در دوره ششم
در انتخابات شورای شهر ششم هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات در مرحله نخست 12هزار نفر را رد صلاحیت کرد؛ درحالی‌که رد صلاحیت‌ها در دوره پیشین به 2هزار نفر نمی‌رسید. هیأت نظارت بر انتخابات مجلس یازدهم از نمایندگان نزدیک به جریان پایداری مجلس یازدهم تشکیل می‌شد، اما انتقادها به عملکرد این هیأت حتی صدای برخی نمایندگان اصولگرای مجلس یازدهم را هم بلند کرد و کاظم دلخوش در نطق خود در مجلس از عملکرد فراقانونی این هیأت سخن گفت. 
محمدباقر قالیباف نیز در جریان بررسی صلاحیت‌ها و پس از بالاگرفتن اعتراض‌ها جلسه‌ای با هیأت‌ نظارت و مسئولان وزارت کشور برگزار و تأکید کرد که احراز صلاحیت‌ها باید بر مبنای قانون باشد، اما انتقادها در نتیجه نهایی تأثیر نگذاشت و حمیدرضا کاظمی، رئیس هیأت نظارت در 2نشست خبری از ردصلاحیت‌های گسترده دفاع کرد و یکی از دلایل آن را عملکرد شورا‌ی پنجم دانست. اصلاح‌طلبان تأکید کردند که 80درصد کاندیداهای آنان در شهرهای مختلف رد صلاحیت شدند و حتی نیمی از کاندیداهای شورای پنجم که قصد شرکت در ششمین دوره را داشتند نیز ردصلاحیت شدند. فقط 7نفر از اعضای فعلی شورا برای ششمین دوره تأیید صلاحیت شدند و بسیاری از سیاستمداران و فعالان سیاسی هشدار دادند که این عملکرد می‌تواند منجر به کاهش محسوس مشارکت در انتخابات شود. محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران ابراز امیدواری کرده بود که پیش از انتخابات «اتفاقات مثبتی ایجاد شود که بخش قابل‌توجهی از جامعه را از ناامیدی و قهر با صندوق رأی خارج کند»؛ اتفاقی که رخ نداد و نگرانی‌ها درباره مشارکت در انتخابات شورای شهر ششم تحقق پیدا کرد.
 تب انتخابات نه فقط در تهران، بلکه در اغلب شهرهای بزرگ در دوره ششم نیز بالا نرفت. در شهر تهران از مجموع 9میلیون و 815هزار و 77نفر واجدین شرایط شرکت در انتخابات در استان تهران، 3میلیون و 347هزار و 580رأی اخذ شده که معادل مشارکت 34.38درصد واجدین شرایط در استان تهران است. مشارکت شهر تهران 26درصد است و 12درصد از رأی‌دهندگان نیز رأی سفید یا باطله به صندوق انداختند. در همدان تعداد آرای باطله 20هزار و 453 رأی بود و آرای منتخب اول این شهر 20هزار و 282 رأی اعلام شده است. در اراک نیز تعداد آرای باطله 28 هزار و 565رأی اعلام شده است؛ درحالی‌که آرای نفر اول 14هزار و 560رأی بود. پیش از این در شورای شهر کرج نیز آرای باطله اول شده بود. تعداد آرای باطله در انتخابات شورا‌های کرج 38هزار و 888رأی است که حدود 16هزار رأی بیش از آرای نفر اول این شهر است. 
وضعیت در شهرهای دیگر نیز به همین منوال بوده است. در شهر یزد واجدین شرایط 415هزار و 126نفر بودند و نفر اول این شهر فقط 29هزار و 603 رأی یعنی معادل 7درصد آرا را به‌خود اختصاص داده است. نفر اول شورای شهر رشت 11هزار و 904رأی داشته که با توجه به آمار 692هزار نفری واجدین شرایط مشارکت کمتر از 2درصدی را نشان می‌دهد. اصفهان، کرمان و تبریز دیگر مراکز استانی هستند که به‌ترتیب 8.9، 4.8و 1.5درصد از واجدین شرایط به نفر اول شورای شهر ششم رأی دادند؛ آماری که نشان می‌دهد بخش بزرگی از مردم در دوره ششم در عرصه مدیریت شهر غایب بودند یا ترجیح دادند که غایب باشند.
هجمه رسانه‌ای و نرخ پایین مشارکت
نگاهی به سطح شهرها نیز نشان می‌داد که شور و اشتیاق انتخابات در ادوار پیشین از بین رفته و حتی تبلیغات نامزدها نیز به دلایلی همچون شیوع کرونا بسیار کمرنگ بود؛ تاجایی که حتی نامزدهای ریاست‌جمهوری نیز به‌گفته وزیر کشور در بسیاری از استان‌ها ستاد تشکیل ندادند و «رقابتی ضعیف» در انتخابات 1400شکل گرفت. اما یکی دیگر از دلایلی که مشارکت در دوره ششم شوراها را با اختلاف تبدیل به پایین‌ترین میزان مشارکت در ادوار شورا کرد، هجمه رسانه‌ای گسترده علیه شوراهای پنجم بود؛ موضوعی که اعضای شورای شهر تهران بارها به آن اشاره کردند و گفتند که صداوسیما و دیگر رسانه‌های مخالف به شکلی گسترده مردم را از عملکرد شورای شهر پنجم ناامید کردند؛ اتفاقی که درباره شوراهای قبلی رخ نداد و حتی آنها درست برخلاف شورای شهر پنجم، تریبون‌های بسیاری برای نمایش اقدامات خود داشتند. البته با وجود همه اینها باز هم اصولگرایان با رأی حداقلی وارد شورای شهر ششم می‌شوند و برای 4سال مدیریت شهر تهران و انتخاب شهردار را بر‌عهده دارند.