بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - شرق /متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
بهروز جوانمرد/ اپلیکیشن کلاب‌هاوس محبوبیت زیادی در تمام جهان از جمله ایران پیدا کرده است. از گذر این نرم‌افزار ایرانی‌های داخل و خارج در اتاق‌های بسیاری به هم نزدیک شدند و این پلتفرم عامل پیشرفت‌های علمی، اقتصادی و تسهیل خیلی از مراودات و شفاف‌سازی‌های اجتماعی و سیاسی شده است. با اینکه ایده ردوبدل‌کردن صدا جدید نیست، اما این پلتفرم با تیزهوشی بسیار روشی را ارائه داد که توانست به این موفقیت دست یابد و میلیون‌ها مخاطب را در مدتی کوتاه به خود جذب کند. تعداد زیادی از اتاق‌های کلاب‌هاوس توسط ایرانیان تحصیل‌کرده اداره می‌شوند و مباحث مفید و علمی در رشته‌های مختلف در آنها جریان دارد. اتاق‌هایی که بیشتر شبیه کلاس درس است و می‌توان صفحه‌ها نت‌برداری مفید از آنها کرد. این پلتفرم امکانی را ایجاد کرده است که شما با افراد موفقی همچون ایلان ماسک و بیل گیتس و مارک زاکربرگ بی‌واسطه صحبت کنید. در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 ایرانیان سراسر جهان می‌توانستند بی‌واسطه با نامزد مورد علاقه خود به‌راحتی صحبت کنند. بحث اکثر اتاق‌های غیرفارسی‌زبان در نرم‌افزار کلاب‌هاوس به بحث‌های علمی، اجتماعی، فرهنگی و مفید می‌گذرد. اما این پلتفرم روی دیگری نیز دارد. در ایران صدها اتاق وجود دارد که به‌منظور برقراری روابط جنسی ایجاد شده‌اند. شاید سخن لغوی نباشد اگر گفته شود در کلاب‌هاوس فارسی تعداد اتاق‌های مفید با بستر سالم نسبت به تعداد اتاق‌های بزه‌محور با مدیریت افراد سودجو در اقلیت هستند. بسیاری از اتاق‌های این شبکه اجتماعی به مکانی برای سوءاستفاده جنسی از کودکان و نوجوانان تبدیل شده‌اند. این در حالی است که بسیاری از پدران و مادران این کودکان و نوجوانان آگاهی درستی از این پلتفرم و خطراتی که در کمین فرزندان‌شان نشسته است، ندارند. یک مثال معروف در میان روان‌شناسان وجود دارد به این مضمون که «اگر دقیقه‌ای در شبانه‌روز وجود دارد که نمی‌دانید کودک و نوجوان‌تان در کجا، با چه کسی و مشغول چه کاری است در وظیفه خود به‌عنوان والدین شکست خورده‌اید». در بسیاری از اتاق‌های فارسی‌زبان این نرم‌افزار اجتماعی افراد به‌صورت حرفه‌ای و نظام‌مند در راستای اغفال کودکان و نوجوانان و درنهایت سوءاستفاده جنسی از آنها فعالیت می‌کنند. هزاران دختر و پسر با عکس‌های زننده و روتوش‌شده که گویا همه مدل و بدنساز و متمول هستند شب و روز در این اتاق‌ها دیده می‌شوند، شوخی‌های جنسی سخیف و مستهجن، دعواهای ساختگی، نمایش اندام‌های جنسی توسط دختران و نشان‌دادن عکس ماشین‌های گران‌قیمت یا «اندام عضله‌ای» توسط پسران همه بخشی از اتاق‌های مستهجن ایرانی است که در بدترین حالت به تجاوز و سوء‌استفاده‌های جنسی از کودکان و نوجوانان ختم می‌شود.
 اپلیکیشن کلاب‌هاوس که در این رابطه در سطح جهانی مورد انتقاد قرار گرفته است به واسطه پایین‌بودن تعداد پرسنل خود عملا کنترلی بر این مقوله ندارد. امکاناتی (گزارش‌دهی) که در این اپلیکیشن ارائه می‌شود به نظر می‌رسد بیشتر نمادین است تا کاربردی. هیچ‌گونه کنترل سنی بر کاربران این شبکه اجتماعی نیز اعمال نمی‌شود و نتیجه آنکه یک نوجوان 13 یا 14 ساله که یک تلفن موبایل در اختیار دارد می‌تواند از مشتریان دائمی ‌و هر شب این اتاق‌ها باشد. 
یکی از جاذبه‌های این پلتفرم که توجه بسیاری از کاربران ایرانی را به خود جلب کرده است اتاق‌های «همسریابی» و همین‌طور یافتن شرکای جنسی موسوم به «شوگرمامی» و «شوگرددی» در اتاق‌های فارسی‌زبان این پلتفرم است که گاهی اوقات بیش از هزار نفر را در یک اتاق جمع می‌کند.
 پیامد چنین تشکلی این می‌شود که بسیاری از نوجوانان و جوانان به‌راحتی به این فضا اعتماد کرده و اطلاعات هویتی و حتی گاهی محل سکونت خود را در داخل اتاق اعلام می‌کنند. 
یکی‌دیگر از آفت‌های این پلتفرم این است که در بسیاری مواقع دیده می‌شود که نوجوانان تحت فشار گروهی در اتاقی که داخل شده‌اند، شماره تلفن همراه پدر و مادر خود را در اختیار افرادی که این اتاق‌ها را اداره می‌کنند قرار می‌دهند و مدیران اتاق‌ها با آنها تماس تلفنی گرفته و با ایجاد «مزاحمت تلفنی» زنده و درحالی‌که همه حاضران در اتاق کلاب‌هاوس به آن گوش می‌دهند، به تمسخر، هتک حرمت و حیثیت و هجو آنها می‌پردازند. مورد دیگر اینکه دختران جوان با تشویق دیگران تجری پیدا می‌کنند که در پرسش و پاسخ‌های شنیع جنسی تحت عنوان «صندلی داغ» شرکت کنند.
نتیجه: با توجه به اینکه بسیاری از شهروندان ایران‌زمین به‌ویژه نوجوانان و جوانان به علت نبود فضا و امکانات لازم برای نشاط و تفریح و سرگرمی متناسب با نیاز نسل‌های فعلی علاقه بسیاری به استفاده از پلتفرم‌های خارجی فضای مجازی دارند، لزوم آموزش گسترده استفاده از آنها به‌ویژه در مقطع دبیرستان بیش از گذشته احساس می‌شود. اعمال اهرم‌های فشار سنتی نظیر فیلترینگ و بستن راه ارتباط مردم با این پلتفرم‌های اجتماعی راهکار مقابله با آسیب‌های اجتماعی حاصل از آنها نیست و تنها پاک‌کردن صورت‌مسئله است. کما اینکه تجربه فیلترینگ غیرکارشناسی نرم‌افزار تلگرام نشان داد نه‌تنها اقبال عمومی نسبت به این اپلیکیشن کاهش پیدا نکرد بلکه حتی مقامات دولتی و اشخاص حقوقی وابسته به حکومت و نامزدهای انتخاباتی نیز از این نرم‌افزار با وجود فیلتربودن استفاده می‌کردند و اقبالی نسبت به نرم‌افزار مشابه دولتی و حاکمیتی نشان نداده و نمی‌دهند. 
نفس وجودی نرم‌افزارهای اجتماعی هم‌گرایی بیشتر و روشنگری افزون است، این شبکه‌ها آسیب‌های پنهان جامعه را در برخی مواقع آشکارتر می‌کنند و این باید کلید راهی برای محققان و جامعه‌شناسان و جرم‌شناسان باشد تا رفتارهای اجتماعی را بررسی و آسیب‌ها را شناسایی کنند و متناسب با فرهنگ ایرانی‌-اسلامی راهکارهایی عملی ارائه دهند. ریشه‌یابی برخورد هیجانی مردم ایران با فناوری‌های جدید اجتماعی، وظیفه دولت‌هاست تا با استفاده از کارشناسان مردمی به اتخاذ تدابیر درست و علمی برسند نه اینکه خود با واکنش‌های هیجانی و احساسی مانند فیلترینگ و پاک‌کردن صوری صورت‌مسئله اتفاقا مردم را در استفاده از این نرم‌افزارها بیشتر تهییج کنند. 
پلیس فتا و نهادهای نظارتی و قضائی هم وظیفه دارند که علاوه‌بر شناسایی و مقابله با بزه‌های رخ‌داده در این فضاها با ساخت کلیپ‌های آموزشی به مردم آگاهی دهند که اطلاعات هویتی و شخصی خود را به‌راحتی در اختیار افراد غریبه نگذارند و آفت‌های بالقوه این پلتفرم‌ها را به‌صراحت برای مردم بازگو کنند.