ایرانیان جهان

آخرين مطالب

سرمقاله شرق/ دموکراسی تسکینی خواندنی ها

سرمقاله شرق/ دموکراسی تسکینی
  بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - شرق / « دموکراسی تسکینی » عنوان سرمقاله سردبیر روزنامه شرق، احمد غلامی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
 .
دموکراسی، مفهومی روشن و یک‌دست در میان دولت‌ها و آحاد مردم ایران ندارد. دولت‌ها و بخش‌های مختلف کشور، برداشت و تعریف خودشان را از این مفهوم دارند و مردم با تعریف و انتظار خودشان از دموکراسی پای صندوق‌های رأی می‌روند و نمایندگان مجلس و رؤسای جمهور را انتخاب می‌کنند. این تنوعِ برداشت بیش از هر چیز خودش را در انتخابات مجلس عیان می‌کند، خاصه در حوزه انتخابیه در روستاها و شهرستان‌ها که ما با یک تفاوت اساسی نسبت به کلان‌شهرها و پایتخت روبه‌رو هستیم، از شکل طیف‌بندی‌های مردم در حمایت از نمایندگان تا مواجهه و انتظارات آنان از این نمایندگان. در روستاها و شهرستان‌ها، دموکراسی از طریق صندوق رأی، این امکان را برای آنان فراهم کرده است که آنان بتوانند از هویت و منافع روزمره‌شان دفاع کنند. با تساهل می‌توان گفت در اینجا ما با نوعی «دموکراسی روستایی» روبه‌رو هستیم. دموکراسی روستایی، بیش از هر چیز به منافع کاربردی و ملموس در زندگی روزانه وابستگی دارد و مردم از انتخابات، این شیوه دموکراتیک، استفاده ابزاری می‌کنند تا مسائل و مشکلات مبتلابه جامعه خود را مرتفع سازد، اما در «دموکراسی شهری» که وابسته به شهروندان است هم با یکدستی روبه‌رو نیستیم. صورت دموکراسی یعنی انتخابات در شهرهای کوچک با کلان‌شهرها و در کلان‌شهرها با پایتخت و حتی در بخش‌های پایتخت از یکدیگر متفاوت است. در شهرهای کوچک، انتخابات ابزاری برای رسیدن به مقاصد و منافع خُرد اقتصادی است و امید دستیابی به مشاغل و حداقل مزایای رفاهی و بهداشتی. در دموکراسی روستایی و شهرهای حاشیه‌ای به‌ندرت کسانی در اندیشه مشارکت‌های سیاسی و اجتماعی‌اند. دموکراسی روستایی، سابقه طولانی دارد و گاه در شکل‌گیری دولت‌ها نقشی اساسی ایفا کرده است. نمونه دموکراسی روستایی را می‌توان در هند و در بخش‌هایی از آفریقا یا هر جای دیگر که انسان‌ها در آنجا وابسته به زمین‌اند، پیدا کرد. در این نوع دموکراسی، مردم تعهد کمتری به جمهوری دارند. بیشتر آرای دولت احمدی‌نژاد و رئیسی، از روستاها و حاشیه شهرها و شهرستان‌هاست. البته این به آن معنا نیست این رؤسای جمهور در کلان‌شهرها و پایتخت حامیانی نداشته‌اند.
دموکراسی وابسته به شهروندان (شهروندی) در بخش‌هایی از مراکز استان و پایتخت، نمود و معنایی واقعی دارد. به تعبیر ریچارد لاکمن، شهروندان با اتباع تفاوت دارند. شهروندان، حقوق فردی دارند و با مشارکتِ یکدیگر قانون‌گذاران و مدیران دولت را به‌طور غیرمستقیم انتخاب می‌کنند. از نگاه لاکمن، دموکراسی چیزی بیش از صرف رأی‌دادن است و دموکراسی باید حق مشارکت در سیاست فراتر از انتخابات را تضمین کند. رأی‌دادنِ شهروندان فقط وقتی واقعا معنادار است که آنها از فشارها و تهدیدهای نامعقول دولت‌ها مصون باشند. با اینکه صورت‌بندی فراوانی از دموکراسی‌ها شده است اما هنوز نمی‌توان از دموکراسی ایرانی و سیر تطور آن حرف زد و دست بر قضا برخلاف نظر لاکمن، دموکراسی ایران صرفا در صورت ظاهر آن یعنی انتخابات محقق شده است. آنچه از دموکراسی‌ها با اشکال متنوع آن انتظار می‌رود استفاده از مزایای دموکراسی است. مزایایی که شامل مردم مطالبات اجتماعی، اقتصادی و مهم‌تر از همه مشارکت سیاسی در سطح وسیع آن است. در اینجا تأکیدم بر مزایای دموکراسی است، چراکه همه دموکراسی‌ها بر استفاده از مزایای دموکراسی اتفاق‌نظر دارند، مزایایی که تحقق آن در همه دموکراسی‌ها پیش‌فرض گرفته شده‌اند. اما در دولت‌های بعد از انقلاب ایران، هر دولتی تعریف خاص خود از دموکراسی را نه به‌وضوح و صراحت بلکه در لفافه بیان کرده است، حتی برخی از رؤسای دولت، نه مستقیم بلکه غیرمستقیم از ناباوری به دموکراسی هم سخن گفته‌اند. تضارب آرا بیش از آنکه در استفاده از مزایای دموکراسی باشد، در تعریف و تبیین آن بوده است. گویا هر دولتی «حکومتی» تازه است که روی کار آمده و در ابتدا باید معانی و مفاهیم مرتبط با دموکراسی را دوباره بازتعریف و تبیین کند. این‌گونه به نظر می‌رسد که هنوز باورمندی به یک معنای واحد از دموکراسی وجود ندارد.
 آنچه جملگی بر سر آن توافق دارند، صورتِ دموکراسی یعنی انتخابات است که آن‌هم در انتخابات سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری و انتخابات دوره یازدهم مجلس مورد تردید قرار گرفت. پس بی‌دلیل نیست که هر نامزدی در آستانه انتخابات چنان وارد کارزار می‌شود که گویا قرار است برخلاف دولت پیشین طرحی نو در همه ابعاد دراندازد. این مواجهه با دولت‌های پیشین چندان دور از انتظار نیست، چراکه تلاش در تغییر معانی و مفاهیم، عملکردها را هم تغییر خواهد داد. اغراق نیست اگر بگوییم دولت‌های ایران با یک روحیه انقلابی روی کار می‌آیند که خود را ادامه یا پیوسته دولت قبلی نمی‌دانند و حتی تلاش می‌کنند خود را از نحوه دولت‌داریِ دولت‌های سابق یا پیشین مبرا کنند. شاید در این زمینه دو دولت اصلاحات و سازندگی استثنا باشند که حفظ ظاهر کرده‌اند و اگرچه کاملا برداشت متفاوتی از دموکراسی و اداره جامعه داشتند، خصم یکدیگر نشدند. طرفه آنکه در این میان حتی دولت‌هایی که به دموکراسی باور داشتند نتوانستند این معنا را تبیین کرده و نهادهای آن را مستقر کنند؛ اما همه دولت‌ها در یک برداشت از یک دموکراسی همداستان هستند. آنان دموکراسی و انتخابات را دستمایه تسکین آلام و رنج‌های یک ملت می‌دانند. از سوی دیگر نهادهای رسمی نیز دموکراسی را تسکینی برای برون‌رفت از جدال‌های طبقاتی می‌دانند و از سوی دیگر برای ازمیان‌برداشتنِ نزاع‌های‌ جدی جریان‌های سیاسی، با جابه‌جایی محل نزاع این جریان‌ها و به‌عرصه‌کشاندن آنان به میدان تنگ و ترشِ مدیریت اجرائی کشور از این نزاع‌ها جلوگیری کرده و آن را از ریخت می‌اندازند. در واقع اینجا برداشت از دموکراسی چیزی شبیه دموکراسی تسکینی است که با دموکراسی واقعی فاصله زیادی دارد. دموکراسی واقعی از طریق انتخابات، زمانی محقق می‌شود که نخبگان ملی متعدد ناگزیر شوند در جریان رقابتشان برای کسب قدرت دولتی، متحدانی از بین نخبگان غیردولتی (مردم) به کار بگیرند، چیزی که در همه دولت‌ها بعد از برگزاری انتخابات جایش خالی است.

لینک کوتاه:
https://www.iranianejahan.ir/Fa/News/280089/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

واکنش حزب‌الله به ادعای عجیب تل‌آویو

رئیس‌جمهور فرانسه طاقت لایی‌خوردن نداشت

جنبش انصارالله یمن: جنایات اسرائیل در غزه بی‌سابقه است

تنش میان حزب‌الله با رژیم اسرائیل بالا گرفت؟

جنبش دانشجویی حمایت از فلسطین به فرانسه رسید

انتقاد از مصوبه مجلس در مورد مالیات طلا؛ دیگر مردم سمت خرید طلا هم نمی‌آیند

کیش در صدر مناطق آزاد نشست/ تقدیر ویژه‌ی معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر اقتصاد از مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش به عنوان رتبه‌ی برتر روابط عمومی و تصویرسازی

کیش برترین منطقه آزاد در حوزه‌ی اقتصادی شد

گزارش امیرعبداللهیان از سفر رئیسی به سریلانکا و پاکستان

ضرب الأجل قالیباف به دولت رئیسی / فقط تا روز یکشنبه می‌مانیم /جلسه سومی وجود ندارد

مسئولان استان متناسب با "تحقق شعار سال" برنامه‌ریزی کنند

اشتیاق برای دیدن رئیس‌جمهور و ابراز احساسات شدید به رهبری در سفر خارجی رئیسی

آغاز عملیات اجرایی احداث بزرگراه در محور خاش- سراوان

صدور نخستین برات الکترونیکی توسط شبکه بانکی

تشکیل اتحادیه‌های صنایع دستی برای تحقق شعار سال در تیران اولویت دارد

کارگران پیشران توسعه ومسائل اقتصادی هستند

بایدن لایحه ممنوعیت «تیک‌تاک» را امضا کرد

شورای روابط اسلامی‌-آمریکایی: بایدن به روح ملت خیانت کرد

هراس صهیونیست‌ها از دانشجویان آمریکایی حامی فلسطین

هشدار مقام آلمانی درباره خطر عملیات لیتوانی برای بودجه ارتش

مسکو: تسلیحات هسته‌ای آمریکا در لهستان در اولویت اهداف نظامی خواهد بود

سایه‌روشن سهام سرخابی‌ها

رونمایی از نخستین موتور بنزینی شش سیلندر ایرانی

قیمت تخم‌مرغ در سراشیبی افتاد؟

دیدار چهره به چهره مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان اردبیل با جامعه معظم ایثارگری

کشف محموله میلیاردی باتری‌های قاچاق در بابل

اشتغال 700 نفر دربازارچه‌های مرزی خراسان رضوی

همکاری اقتصادی خراسان رضوی و ولایت هرات وارد مرحله جدید شد

ضرب الأجل قالیباف برای دولت رئیسی /فقط تا روز یکشنبه برای برنامه اقتصادی منتظر می مانیم /جلسه سومی وجود ندارد

قالیباف: منتظر برنامه بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز هستیم / بانک مرکزی برنامه ندهد مجلس برنامه می‌دهد

حضور بلینکن در چین هم‌زمان با تصویب بسته کمک نظامی به تایوان از سوی واشنگتن

قالیباف: منتظر برنامه دولت برای مدیریت بازار ارز هستیم

بیشترین هزینه‌های نظامی جهان در سال 2023

روسیه از حضور بیش از 3000 مزدور خارجی در جنگ اوکراین خبر داد

لوکاشنکو: غربی‌ها برای کنترل اوکراین، آن را به معتاد پول و سلاح تبدیل کرده‌اند

دلایل کاهش تمایل شرکت‌ها برای ورود به بورس

ضرب‌الاجل قالیباف برای دولت/ رئیس مجلس: تا یکشنبه برنامه ارزی خود را ارائه نکنید خودمان موضوع را دنبال خواهیم کرد!

معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و توانمندی‌های اقتصادی استان یزد در نمایشگاه ایران اکسپو

همه اختیار‌ها را به رئیس کل بانک مرکزی دادیم؛ اما هنوز در سیاست‌ ارزی دچار مشکل هستیم/ جلسه سومی وجود ندارد؛ تا یکشنبه برای دریافت برنامه ارزی منتظر می‌مانیم

ضرب‌الاجل مجلس برای دولت/منتظر مدیریت بازار ارز هستیم

پیش‌بینی قیمت ارز و نرخ تورم در سال 1403 | وضعیت رشد اقتصادی به کدام سو؟

پیش‌بینی نگران کننده: امسال رشد اقتصادی نداریم؛ منتظر کاهش قیمت ارز و نرخ تورم هم نباشید

منتظر برنامۀ بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز هستیم

نخستین برات الکترونیکی صادر شد

هشدار ارزی قالیباف به دولت

قالیباف: تا یکشنبه برنامه ارزی خود را ارائه نکنید خودمان موضوع را دنبال خواهیم کرد!

کشف بیش از 5 هزار لیتر سوخت قاچاق در قصرشیرین

ضرورت جهادتبیین در موضوعات اقتصادی/تعیین مشوق‌های ویژه برای استان

چرخه اقتصادی کشور وابسته به قشر کارگر است

تجدید میثاق جامعه کارگری استان با شهیدان