چاپ

ایرانیان جهان- در فرآیند مقایسه‌ الگوی حکمرانی در کشورهای اسکاندیناوی با دیگر کشورهای جهان که طبق شاخص‌هایی به‌ویژه در حوزه توسعه همراه بوده است، کشورهای نوردیک در رتبه‌ای بهتر از سایرین و حتی دولت‌هایی توسعه‌یافته مانند فرانسه و آمریکا قرار گرفته‌اند. نتیجه این مقایسه، یعنی کسب این رتبه، به موفقیت‌آمیزبودن الگوی حکمرانی کشورهای اسکاندیناوی تعبیر شده است. به‌تبع در رقابت برای ارتقای رتبه، چگونگی سازوکار داخلی کشورهای اسکاندیناوی، برای تقویت این شاخص‌ها مورد توجه دیگر کشورهای توسعه‌یافته قرار گرفته است و آن‌ها مطالعات بسیاری را برای یافتن ویژگی‌های متمایز یا ممتاز حکمرانی داخلی کشورهای نوردیک و مقایسه آن با خود و این مهم که آیا باتوجه‌به تفاوت جوامع، الگوبرداری میسر است یا خیر، انجام داده‌اند.
به‌‌موازات این امر، کشورهای درحال توسعه نیز به‌سهم‌ خود و به‌ویژه در پرتو نظریه‌های نوسازی، توجهی جدی به این الگوی حکمرانی داشته‌اند. روشن است که در کشورهای درحال توسعه، تلاش برای اقتباس الگوی اسکاندیناوی با ضرورت توجه به ملاحظاتی برای فهم درست رویکرد کشورهای نوردیک همراه است؛ ضمن‌ اینکه همیشه این پرسش مطرح است که آیا باتوجه‌به تفاوت‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، اساسا این الگوبرداری ممکن و سودمند است یا خیر. همچنین آیا پارادایم توسعه‌یافتگی حاکم ‌بر جهت‌گیری توسعه، موجب طرح موفقیت کشورهای نوردیک شده است و کشورهای درحال توسعه باید به‌جای‌آن از الگوی متمرکز بر رشد اقتصادی پیروی کنند یا خیر؟
نوشتار حاضر با درنظرگرفتن اهمیت شناخت ویژگی‌های حکمرانی دولت‌های اسکاندیناوی و همزمان هدایت فایده‌محور بحث در راستای ارائه عصاره‌ای عملیاتی به تصمیم‌گیران،‌ کوشیده است به بررسی مدل توسعه در کشورهای اسکاندیناوی بپردازد. در بخش نخست، ملاحظات ضروری برای الگوبرداری توسعه‌ای مطالعه و سپس امکان الگوبرداری توسعه‌ای از کشورهای نوردیک ارزیابی شده است. درراستای سنجش این امکان، در بخش‌هایی مسیر توسعه کشورهای نوردیک؛ حزب سوسیال‌دموکراسی و دولت رفاه؛ تمایز دولت رفاه و جامعه رفاه و الگوی جامعه رفاه در کشورهای اسکاندیناوی مورد توجه قرار گرفته‌اند.