چاپ

ایرانیان جهان - وطن امروز /متن پیش رو در وطن امروز منتشر شده و انتشار آن در اخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
فشار سئول به واشنگتن برای اخذ مجوز آزادسازی 7 میلیارد دلار پول بلوکه ایران
مقامات کره‌جنوبی اعلام کردند این کشور واحد نظامی خود را از تنگه هرمز دور کرده است.
دوئل سرد تهران - سئول روزهای حساس خود را سپری می‌کند. عدم پرداخت بدهی کره‌جنوبی به کشورمان از سال97 باعث شد تا شریک اقتصادی قدیمی ایران تبدیل به یکی از پیچ و مهره‌های دستگاه تحریمی آمریکا شود. بدهی بیش از 7 میلیارد دلاری کره‌جنوبی به ایران که با بهانه فشارهای آمریکا از پرداخت آن استنکاف کرده است، محور اصلی تمام گفت‌و‌شنودها میان مقامات 2 کشور شده است و در این میان هر حادثه و موضعی پیش و بیش از هر چیز در نسبت با این موضوع معنا پیدا می‌کند. سفر هفته گذشته هیات کره‌ای به تهران برای مذاکره پیرامون چگونگی پرداخت بدهی ایران، آن هم یک هفته پس از توقیف نفتکش این کشور در آب‌های خلیج‌فارس، عملا صحنه نزاع میان 2 کشور را واضح‌تر از هر زمان دیگری کرد. در چنین موقعیتی سئول انتظار داشت باز شدن باب گفت‌وگوها با تهران برای پرداخت بدهی 7میلیارد دلاری باعث تغییر موضع مقامات ایرانی و نهایتا آزادسازی نفتکش توقیفی شود اما برخلاف انتظارات آنها این سفر نیز برای کره‌جنوبی راهگشا نبود. روزنامه «کُریا جونگ‌آنگ» کره‌جنوبی در گزارشی پیرامون سفر معاون وزیر خارجه کره‌جنوبی به ایران اعلام کرد که ماموریت او برای حل دیپلماتیک موضوع توقیف نفتکش کره‌جنوبی در ایران شکست خورد. این روزنامه در گزارش روز چهارشنبه خود نوشت: «دیپلمات‌های کره که درباره آزادی یک نفتکش کره‌جنوبی مذاکره کردند، به دنبال اختلاف‌ نظر بر سر دارایی‌های بلوکه ایران و ادعاها درباره آلودگی محیط‌زیست، این کشور را دست خالی ترک کردند». طبق اعلام وزارت خارجه کره‌جنوبی، مذاکرات برای «حصول راه‌حل‌هایی فوری و سازنده در موضوعات اختلافی» بین کره‌جنوبی و ایران بر اساس اصول دوستی بلندمدت بین 2 کشور ادامه خواهد یافت. وزارت خارجه کره‌جنوبی همچنین اعلام کرد، طرف ایرانی درباره موضوع توقیف نفتکش کره‌جنوبی وعده انجام «فرآیند منصفانه قضایی» و همچنین رفتار انسان‌دوستانه و ارائه خدمات و دسترسی‌های کنسولی برای 20 خدمه نفتکش را داد.
انتظار شکست‌خورده مقامات کره‌جنوبی برای پذیرفته شدن درخواست‌های‌شان از سوی ایران در حالی بود که کشورمان در سال‌های گذشته فرصت‌های زیادی را در اختیار این کشور قرار داده بود تا بدهی‌هایش را با تهران تسویه کند. تابستان امسال و پس از ارسال محموله دارویی و پزشکی 500 هزار دلاری کره‌جنوبی به کشورمان بود که سیدعباس موسوی، سخنگوی وقت وزارت امور خارجه در واکنش به این اتفاق گفته بود: به اندازه کافی از کره‌جنوبی وعده شنیده‌ایم؛ بنابراین فقط منتظر اقدامات ملموس و برجسته هستیم. وی با تاکید بر اینکه کسی در ایران منتظر محموله نیم میلیون یا 2 میلیون دلاری نیست، اظهار داشته بود: امیدواریم مقامات کره‌ای حجم منابع مالی مردم ایران در این کشور و عدم هیچ منع قانونی برای تجارت با ایران را به یاد داشته باشند.
در جریان سفر هفته گذشته مقامات کره‌ای نیز موضعی مشابه این بار از سوی عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه گرفته شد و وی با اشاره به ناموفق ماندن مذاکرات مختلفی که در این مدت با مقامات کره‌ای بویژه توسط بانک مرکزی کشورمان انجام شده است، گفت: از نظر ما مسدود ماندن منابع ارزی ایران در کره بیش از آنکه به‌ دلیل تحریم‌های ظالمانه آمریکا باشد ناشی از فقدان اراده سیاسی نزد دولت کره‌جنوبی است. روز شنبه سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه هم در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره انتشار شایعاتی درباره احتمال آزادی کشتی کره‌ای گفته بود: کشتی کره‌ای به دلیل ایجاد آلودگی زیست محیطی در آب‌های خلیج‌فارس بر اساس دستور مقام قضایی توقیف شده و پرونده آن در مرحله دادرسی بوده و از این‌ رو هر گونه تحول درباره این موضوع موکول به نظر مقام محترم قضایی است.
* فرار از تنگه هرمز
پس از توقیف نفتکش کره‌جنوبی در آب‌های خلیج‌فارس و بالا گرفتن نزاع‌ها میان تهران و سئول بود که مقامات این کشور در ادعایی که مورد استهزای افکارعمومی نیز قرار گرفت خبر از اعزام یک واحد نظامی به سمت آب‌های تنگه هرمز برای حفاظت از نفتکش‌های‌شان دادند و وزارت دفاع کره‌جنوبی مدعی رایزنی با «نیروهای دریایی چندملیتی» حاضر در آب‌های مجاور منطقه شد.
با این حال پس از شکست دیپلماتیک کره‌جنوبی در وادار کردن کشورمان به آزادسازی نفتکش این کشور، روز گذشته اخبار جدیدی مبنی بر عقب‌نشینی نیروی دریایی کره‌جنوبی از تنگه هرمز منتشر شد. خبرگزاری یونهاپ، به نقل از یک منبع دیپلماتیک خبر داد که سئول در تلاش برای آنچه نشان دادن حسن‌نیت کره‌جنوبی خوانده شده است، واحد نظامی خود را از تنگه هرمز دور کرده است. کره‌جنوبی پس از توقیف نفتکش این کشور در آب‌های خلیج‌فارس، یک واحد از نیروهای نظامی‌اش (کشتی جنگی choe yeong) را به منطقه فرستاده بود اما اکنون برای تقویت روحیه مثبت و نشان دادن حسن‌نیت خود در اثنای انجام مذاکرات با طرف ایرانی درباره آزادی این کشتی، نیروهایش را عقب رانده است. به گزارش یونهاپ، عقب‌نشینی نیروهای نظامی کره‌جنوبی از تنگه هرمز پیش از سفر هیات دیپلماتیک این کشور به سرپرستی چوی جونگ کان، معاون وزیر خارجه کره به تهران انجام گرفته بود. این خبر که حکایت از شکست ادبیات تهدیدآمیز کره‌جنوبی در مواجهه با اقدام ایران داشت در حالی بود که رزمایش موشکی پیامبر اعظم(ص) در روزهای گذشته و رونمایی از توانمندی‌های موشکی کشورمان و برد 1800کیلومتری موشک‌های نقطه‌زن که عملا همه آب‌های مجاور ایران را تا اقیانوس هند پوشش می‌دهد حامل پیام آشکاری نسبت به هر گونه شیطنت در آب‌های منطقه بود. در این میان انتشار این خبر از سوی مقامات کره‌جنوبی را می‌توان به‌مثابه دریافت پیام اقتدار موشکی کشورمان نیز دانست.
* فشار غیرمستقیم به آمریکا
فعالیت دولت کره‌جنوبی برای کسب رضایت ایران پس از توقیف نفتکش این کشور در آب‌های خلیج‌فارس شدت بیشتری یافته است؛ مساله‌ای که عملا باعث تغییر رویه این کشور در اطاعت مطلق از دستورات کاخ سفید می‌شود. به عبارت دیگر، اگر سئول در 2 سال گذشته با خیالی نسبتا آسوده از پرداخت بدهی‌هایش به ایران استنکاف می‌ورزید و مخالفت‌های واشنگتن را بهانه این کار می‌دانست، حالا در برابر این رویه خود با امکان‌های زیادی از سوی ایران مواجه شده است که می‌تواند ابتکار عمل را بیش از هر زمان دیگری به تهران بدهد. وابستگی بالای اقتصاد کره‌جنوبی به شاهراه آبی خلیج‌فارس و تنگه هرمز و حجم بالای تبادلات اقتصادی در این منطقه باعث شده تا بیم توقیف نفتکش‌های دیگر و افزایش نظارت‌های ایران یک تهدید جدی برای اقتصاد این کشور به شمار برود. در چنین موقعیتی که تغییر ادبیات مقامات سئول چه در عقب‌نشینی‌هایی همانند موضع اعزام نیروی دریایی به تنگه هرمز و چه تکاپو برای یافتن راهی جهت تسویه بدهی 7 میلیارد دلاری ایران را می‌توان نشانه‌هایی از ثمربخشی استراتژی جدید ایران دانست. در همین زمینه وزارت خارجه کره‌جنوبی در بیانیه‌ای به اظهارات قائم‌مقام وزارت خارجه این کشور درباره ادامه بلوکه 7 میلیارد دلار منابع ایران اشاره کرد و مدعی شد او به مقام‌های ایران تاکید کرده است نظام مالی کره‌جنوبی بشدت به نظام مالی آمریکا مرتبط و پیوسته است و استفاده از این منابع بلوکه، به همکاری واشنگتن نیاز دارد. به روایت این وزارتخانه، چویی جونگ کان گفت: «ما از ایران خواستیم این واقعیت را بفهمد و به طور فعال در تلاش‌ها برای یافتن راه‌هایی به منظور تضمین استفاده موثر از دارایی‌های بلوکه همکاری کند». یقینا گره خوردن امنیت اقتصادی کره‌جنوبی به کسب رضایت ایران و پرداخت بدهی انباشت شده‌ای که این کشور دارد به افزایش فشارهای سئول به واشنگتن منتهی خواهد شد؛ امری که می‌توان آن را به مثابه یک فشار غیرمستقیم و هوشمند از سوی ایران به حساب آورد.