چاپ

ایرانیان جهان - دنیای اقتصاد/ رحمن قهرمانپور، پژوهشگر ارشد مسائل بین‌الملل در پاسخ به روزنامه «دنیای‌اقتصاد» درباره اهداف واشنگتن از خارج کردن نیروهایش از افغانستان گفت: «آمریکا از این خروج یک هدف سلبی دارد که جو بایدن نیز در سخنرانی اخیر خود به آن اشاره کرد. درواقع آمریکایی‌ها به این جمع‌بندی رسیده‌اند که کسب پیروزی نظامی در افغانستان غیرممکن و دست‌نیافتنی است یا به عبارت ساده‌تر دریافتند که مساله افغانستان راه‌حل نظامی ندارد.» قهرمانپور با اشاره به اینکه آمریکا یک هدف ایجابی نیز دارد که آن را اعلام نکرده ولی این هدف کاملا مشخص است، ادامه داد: «این هدف ایجابی، تلاش برای مهار قدرت چین است. آمریکا این هدف را اعلام نکرده؛ زیرا بر این گمان است که اگر این موضوع را علنی کند ممکن است باعث نگرانی متحدان آمریکا شود یا چین را وادار کند که اقدامات بیشتری را در مقابله با واشنگتن در دستور کار قرار دهد.»
کاهش تعهدات امنیتی
این کارشناس ادامه داد: «در راستای این هدف ایجابی، آمریکا تنها به‌دنبال کاهش نیروهای خود در افغانستان نیست، بلکه در کنار آن نیروها یا ادوات خود در خاورمیانه مثل عربستان را نیز کاهش داده است. بنابراین به نظر می‌رسد که خروج از افغانستان بخشی از برنامه بزرگ‌تر آمریکا برای کاهش تعهدات امنیتی خود در مناطق حساس جهان است. چند ماه پیش نیز آمریکا اعلام کرد که بخشی از نیروهای خود را از آلمان خارج می‌کند. این در حالی است که براساس روابط فراآتلانتیکی و تعهدی که آمریکا نسبت به امنیت اروپا داشت، قاعدتا نباید نیروهای خود را از آلمان خارج می‌کرد؛ ولی چون مساله چین برایش خیلی حساس است دست به این اقدام زد.»
استراتژی مهار چین
قهرمانپور استراتژی کلان آمریکا برای مهار چین را نیز تشریح کرد و گفت: «حضور در دریای جنوبی چین، حمایت از تایوان و در راس همه آنها ائتلاف چهارگانه آمریکا، هند، ژاپن و استرالیا که واشنگتن شکل داده و امیدوار است از طریق آن بتواند چین را مهار سازد از جمله سیاست‌های کاخ سفید برای مهار پکن است؛ این ائتلاف چهارگانه همان سیاست ائتلاف‌سازی است که بایدن اخیرا بر آن تاکید کرد.»
بالانس قدرت ایران
این پژوهشگر ارشد مسائل بین‌الملل در پاسخ به این پرسش که ممکن است آمریکا با هدف قدرت‌گیری طالبان و مزاحمت برای کشورهایی چون ایران، اقدام به خروج از افغانستان کرده است، گفت: «این بحث درخصوص یک کمربند-یک جاده نیز مطرح شده و می‌گویند آمریکا از طریق طالبان می‌خواهد مانع از اجرای این طرح شود؛ اما هنوز شواهد و قرائن قوی نداریم که از این فرضیه حمایت کنیم؛ ضمن اینکه طالبان تهدید جدی علیه ایران نیست که آمریکا بخواهد از آنها علیه جمهوری اسلامی استفاده کند.»
رشته توییت درباره افغانستان
همچنین قهرمانپور در یک رشته توییت به بررسی تحولات افغانستان پرداخته است. وی می‌نویسد: یک نتیجه‌گیری بحث برانگیز: ترکیه، عربستان، ایران، عراق، افغانستان و حتی اسرائیل دیگر اهمیت سابق را برای واشنگتن ندارند. همه دیر یا زود با این واقعیت مواجه خواهند شد؛ هر چند هنوز برخی‌ در مقابل پذیرش این واقعیت مقاومت می‌کنند. ما با نظام بین‌الملل متفاوتی رودررو شده‌ایم.
وی در توییتی دیگر آورده است: ‌کاهش حضور آمریکا صرفا شامل افغانستان نمی‌شود. در عراق، سوریه، لیبی، یمن و مدیترانه جنوبی هم شاهد کاهش جدی حضور آمریکا هستیم؛ زیرا در روندهای سرنوشت‌ساز آنها تاثیر چندانی ندارد. حتی احتمال دارد شاهد کاهش نیروهای نظامی آمریکا در پایگاه‌های آن در خلیج‌فارس باشیم.
همچنین قهرمانپور در ادامه این رشته توییت نوشته است: ‌چرا آمریکا افغانستان را ترک کرد؟ پاسخ به این پرسش خیلی مهم است. به بیان خیلی ساده آمریکا در حال کاهش تعهدات خود در چارچوب نظم بین‌المللی لیبرال است. دیگر نمی‌خواهد مثل گذشته هزینه حفظ این نظم را بدهد. در داخل آمریکا هم جریان‌های قدرتمندی از این کار حمایت می‌کنند.
قهرمانپور در پاسخ به این پرسش که آیا آمریکا در پیشروی طالبان نقش داشته و از تسخیر کل افغانستان به دست طالبان نگران نیست گفت: «این مسائل نیاز به دانستن مسائل پشت پرده دارد که اطلاعات کافی هنوز علنی نشده است. برخی کارشناسان می‌گویند شاید آمریکا و طالبان در دوحه توافقی کرده باشند و بر این اساس اکنون طالبان به این سرعت در حال پیشروی در افغانستان است. شاید همین پیشروی سریع کمی قضیه را مشکوک کرده است. هرچند برای پاسخ به این پرسش باید منتظر روند تحولات آتی باشیم.»