چاپ

ایرانیان جهان - صبح نو /متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
پس از پایان کار دولت دوازدهم، کارزار محاکمه روحانی و چهره‌های نزدیک به او به وجود آمد. این کارزار که بخشی از آن ازسوی مجلس پیگیری شد، به‌سرعت مورد استفاده جریان حامی دولت قبل قرار گرفت و آن‌ها با این ادعا که اصولگرایان به‌دنبال انحراف افکار عمومی هستند، از «محاکمه روحانی» برای پاک‌سازی چهره سیاسی مخدوش خود بهره بردند.
وقتی حسن روحانی کار خود را در قامت رییس‌جمهوری کشورمان به پایان رساند، مطالبه عمومی برای محاکمه او و دولتش بابت فجایع اقتصادی به‌وجودآمده در کشور شکل گرفت. مجلس یازدهم به نمایندگی از این مطالبه فراگیر، در قالب کمیسیون اصل90 دست‌به‌کار و پذیرای شکایات مردم از دولت شد. تسهیل واردات واکسن کرونا و شتاب گرفتن روند واکسیناسیون در کشور، مطالبه «محاکمه روحانی» را شدت بخشید. منتقدان بر این باور هستند که روحانی و منتصبان وی در دولت پیشین با بهانه قرار دادن موضوعاتی مثل تحریم‌ها یا FATF جلوی واردات واکسن را گرفتند تا با بهره‌برداری سیاسی از این مساله، مذاکرات احیای برجام در وین را آنطور که خود می‌خواهند، پیش ببرند.باوجوداین، برخی نیروهای منتقد در «محاکمه روحانی» زیاده‌روی پیشه کردند و کار را به‌جایی رساندند که حامیان دولت سابق، این مطالبه‌گری را به سیاست‌زدگی تعبیر کنند؛ برای نمونه، روزنامه شرق در شماره روز 24شهریور در مطالبی با عنوان «اصولگرایان همچنان به‌دنبال تسویه‌حساب سیاسی» نوشت: «اصولگرایان و مجلس یازدهمی که از هیچ تلاشی در زمان دولت دوازدهم برای حمله به رییس‌جمهور دریغ نکردند، این روزها همچنان در تاب‌و‌تب فضای سیاسی قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری خواستار محاکمه روحانی شده‌اند».همزمان، برخی اصلاح‌طلبان مطالبه عمومی برای محاکمه روحانی را ابزاری برای تهدید کل نظام قرار دادند. محمد هاشمی، عضو پیشین مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگویی اظهار کرد: «اگر فردی که از او شکایت شده، بخواهد از خود دفاع کند باید مسائلی را مطرح کند که طرح آن حتما به صلاح مملکت و انسجام و وحدت ملی نیست». آذر منصوری، قائم‌مقام حزب اتحادملت نیز با استقبال از محاکمه روحانی، این محاکمه را فتح بابی برای طرح بقیه مسائل به‌ویژه مسائل رخ‌داده در دولت احمدی‌نژاد در کشور دانست. منصوری در گفت‌وگو با خبرآنلاین، با ادعای وجود گرایش سیاسی منتقدان روحانی به رییس دولت‌های نهم و دهم، گفت: «سوالات متعددی ذیل این موضوع(محاکمه روحانی) وجود دارد که در صورت اصرار بر محاکمه باید به آن‌ها پاسخ داده شود. رییس‌جمهور محبوب‌شان(اشاره تلویحی به احمدی‌نژاد) به‌رغم اینکه امروز خود را در جایگاه اپوزیسیون نظام می‌بیند، چرا و چگونه باعث وارد شدن این حجم از خسارت سنگین به نظام و کشور شد».
عباس عبدی، فعال و تحلیلگر اصلاح‌طلب هم با ایجاد دوگانه میان روحانی-احمدی‌نژاد تاکید کرد: «اگر جرات محاکمه داشتید، اول احمدی‌نژاد را محاکمه می‌کردید». محمدرضا خاتمی، فعال اصلاح‌طلب و نایب‌رییس مجلس ششم هم چندی پیش در اظهاراتی در کلاب‌هاوس با درخواست علنی برگزارشدن دادگاه روحانی تصریح کرد: «از محاکمه نترسیم، به شرطی که عادلانه و علنی باشد. چه اشکالی دارد یک محاکمه علنی دادگاه برگزار شود و آقای روحانی بتواند حرف‌هایش را بزند».
دمیدن در محاکمه برای رادیکال کردن عرصه سیاسی
چنانچه ذکر شد، اصلاح‌طلبان از فرصت به‌وجودآمده برای محاکمه روحانی به‌دنبال منافع و مطامع سیاسی خود هستند و از مطالبه برحق عمومی برای پاسخگویی دولت روحانی و حامیان سیاسی آن‌ها، برای ایجاد دوقطبی به نفع خود بهره می‌برند. اصلاح‌طلبان خوب می‌دانند با توجه به عملکرد هشت‌ساله‌شان در قوه اجرایی کشور، تا مدت‌ها توان عرض‌اندام در میدان سیاسی کشور را ندارند و نمی‌توانند در مقام منتقد وضعیت موجود ظاهر شوند؛ بنابراین برای وجیه‌المله شدن، از هر بهانه‌ای برای
سیاست‌زده کردن موضوعات استفاده می‌کنند تا از این طریق، هم از پاسخگویی فرار کنند و هم در مقام نیروی موثر سیاسی، احیا شوند.
آدرس غلط دادن برای ناکارآمدی در واکسیناسیون
اصلاح‌طلبان با اینکه بارها خود را جدای از حسن روحانی و جریان اعتدال معرفی کرده‌اند، در عین ناباوری این روزها مشغول توجیه ناکارآمدی دولت پیشین در واردات واکسن هستند. برای نمونه، مسعود پزشکیان، نماینده مجلس چندی پیش در گفت‌وگویی با عصر ایران، گفت: «دولت قبل پول را داده بود سفارش‌ها را هم انجام داده بود حالا ممکن است مشکلات گمرکی و حمل‌ونقل بوده و دولت فعلی آن‌ها را حل کرده است و الان وارد می‌شود اما کالا و سفارشات از قبل وجود داشته و این دولت واکسنی سفارش نداده است». محمدرضا خاتمی نیز در اظهارات اخیرش در کلاب‌هاوس، با تکرار ادعاهای پزشکیان گفت: «از جهانگیری مستقیما شنیدم که تمام واکسن‌ها در دولت سابق پیش‌خرید شدند. به‌جز پنج‌میلیون دوز واکسن آسترازنکا که دوستان(دولت جدید) آن را از کارخانه‌ای در امارات خریده‌اند». ادعاهای پزشکیان و خاتمی در شرایطی است که رییس هلال‌احمر چندی پیش دلیل تسریع و تسهیل واردات واکسن را پیگیری شخص ابراهیم رئیسی از رؤسای جمهوری کشورهای صادرکننده، عنوان کرد. در ضمن، در دوران دولت دوازدهم مسوولان وقت دلیل ناکامی در واکسیناسیون سراسری را نه دپوشدن واکسن‌ها در گمرک(چنانچه پزشکیان ادعا کرده) بلکه نظام تحریم‌ها و نپیوستن به FATF عنوان می‌کردند؛ برای نمونه، عبدالناصر همتی، رییس وقت کل بانک مرکزی آذرماه سال گذشته تاکید کرد: «به دلیل تحریم، هنوز واکسن نخریده‌ایم».نکته مهم اینجاست که ناکامی مدیریت اصلاح‌طلبان در واردات واکسن و قابل‌دسترسی ساختن آن برای عموم مردم، تنها بخشی از ناکامی ایشان در اداره کشور طی هشت سال گذشته بوده و طبیعی است که چهره‌های مهم اصلاح‌طلب بخواهند با دادن آدرس غلط، خود را در ماجرای شکست واکسیناسیون بی‌اشتباه جلوه بدهند. نکته جالب اینجاست که بی‌کفایتی اصلاح‌طلبان در حل مشکلات مردم، موجب کاهش سرمایه اجتماعی دولت شده و جریان اصلاحات نمی‌خواهد سهم خود در این ماجرا را بپذیرد؛ چه آنکه رضا خاتمی در اظهارات اخیرش با ادعای وجود بن‌بست بر سر راه اصلاحات سیاسی در کشور، گفت: «52درصدی که در انتخابات شرکت نکردند، فقط نه به اصلاح‌طلبان نبود؛ نه به چیزهای دیگر هم بود».
اصلاح‌طلبان از فرصت به‌وجودآمده برای محاکمه روحانی به‌دنبال منافع و مطامع سیاسی خود هستند و از مطالبه برحق عمومی برای پاسخگویی دولت روحانی و حامیان سیاسی آن‌ها، برای ایجاد دوقطبی به نفع خود بهره می‌برند