بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - ایسنا /متن پیش رو در ایسنا منتشر شده و انتشار آن در اخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
«توافق آتش بسی که به شش هفته درگیری در قره‌باغ پایان داد، از سوی ترکیه به عنوان یک "موفقیت مقدس" برای "کشور برادر جمهوری آذربایجان" در درگیری با ارمنستان مورد تمجید قرار گرفت.»
کریستین ساینس مانیتور در بررسی نقش ترکیه در جنگ قره‌باغ آورده است: «از نظر ترکیه این نتیجه به مثابه تازه‌ترین نمونه موفقیت آمیز تغییر بازی با استفاده جسورانه از قدرت نظامی سخت که تاکنون باعث بازترسیم واقعیت‌های ژئوپلتیکی از لیبی و سوریه تا جنوب قفقاز شده، به شمار می‌رود.
تحلیلگران می‌گویند، این اقدامات حاصل بهره گیری از خلا بر جای مانده از بابت غیبت بازیگران اروپایی و آمریکایی با هدف محقق ساختن بلندپروازی‌های رجب طیب اردوغان برای برتری منطقه‌ای و تقویت محبوبیت آن در داخل است.
نتیجه آن این بوده که اردوغان جدیدترین نمونه از تاثیرگذاری دیپلماسی قایق جنگی (دیپلماسی همراه به تهدید استفاده از نیروی نظامی) حتی با وجود عقب نشینی بازیگران نظامی سنتی از میدان است. اگر یک هشدار مهم وجود داشته باشد آن این است که بلندپروازی‌های ترکیه سبب شده که هر چه بیشتر وارد رقابت با یک قدرت دیگر یعنی روسیه شود.
آسلی آیدینتاشباش، کارشناس ترکیه در شورای روابط خارجی اروپا بیان داشت: به وضوح یک ترکیه در حال خیزش وجود دارد – ترکیه‌ای که اعتماد به نفس بیشتری دارد – که نقشش را در جهان به نحوی که یک ردپای نظامی در خارج از مرزهایش دارد، تعیین می‌کند.
او گفت: ترکیه می‌خواهد یک عامل مسلط منطقه‌ای باشد و درک می‌کند که برای رسیدن به آن باید یک بازیگر فعال در مناطق جنگی باشد. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه پیش خودش احساس می‌کند "ما هم اکنون به یک عصر جدید رقابت قدرتهای بزرگ وارده شده‌ایم" و ماموریتش را این میداند که اطمینان حاصل کند ترکیه به عنوان یک قدرت بزرگ سر بر می آورد.
وی افزود: اغلب در خارج همه این چیزها را به عنوان ماجراجوی ترکیه در نظر می‌گیرند، در حالی که در ترکیه آنها منبع افتخار هستند. دولت این‌ها را به عنوان ماجراجویی نمی‌بیند بلکه نقاط عطفی می‌بیند که منجر به تقویت یک امپراتوری ترکیه‌ای در عصر جدید می‌شوند.
در قره باغ، روسیه میانجی آتش بسی بعد از گفتگوی ولادیمیر پوتین با رجب طیب اردوغان شد. حدود 2000 سرباز روس قرار است بر خطوط آتش بس نظارت کنند. نقش حافظ صلح ترکیه همچنان باید تعیین شود اما اردوغان لایحه‌ای را به پارلمان برای استقرار یک ساله سربازان حافظ صلح تحویل داده است.
کمتر کسی فکر می‌کند سربازان جمهوری آذربایجان می‌توانستند بن بست چند ساله با ارمنستان را بدون حمایت آهنین و تسلیحات ترکیه بشکنند. به گزارش رویترز فروش‌های تسلیحاتی ترکیه به جمهوری آذربایجان در سال جاری میلادی شش برابر افزایش یافته و تنها در ماه سپتامبر به 77 میلیون دلار رسید و به این ترتیب جمهوری آذربایجان تبدیل به بزرگترین مشتری تسلحیات ترکیه شد. ترکیه همچنین بر اساس گزارشها اقدام به استقرار نیروهای مزدور آموزش دیده توسط خودش از سوریه کرد.
جنگ ارمنستان و جمهوری آذربایجان را به سختی می‌توان تنها حوزه در منطقه و فراتر از آن که ترکیه در آن اعمال نفوذ کرده، دانست.
مداخله نظامی سر وقت ترکیه در لیبی در بهار گذشته در حمایت از دولتی در طرابلس که از سوی سازمان ملل به رسمیت شناخته شده، به جهت جلوگیری از عملیات تصرف نیروهای خلیفه حفتر، ژنرال مورد حمایت روسیه، فرانسه و عربستان اعتبار پیدا کرد.
ترکیه از سال 2016 نقشهای نظامی موثری در سوریه و عراق با هدف محدود ساختن قدرت و دسترسی شبه نظامیان کردی که آنها را تروریست می‌داند – حتی با وجود مواجهه مستقیم با واحدهای نیروهای ویژه آمریکایی و همینطور نیروهای روسیه در بهار گذشته بر سر منطقه ادلب در شمال غرب سوریه- ایفا کرد.
ترکیه همچنین در مناقشه دریایی متشنجی با یونان و قبرس بر سر استفاده از ذخایر جدید منابع انرژی در شرق مدیترانه درگیر شده است.
و همچنین رئیس جمهور ترکیه در اواخر ماه اکتبر تلاشهای دولتی برای محدود کردن اجرای اسلام در فرانسه بعد از چند حمله افراطگران را مردود دانسته و عنوان کرد، امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه "نیاز به درمان از بابت مشکل روانی دارد". این هر چه بیشتر روابط گسسته ترکیه با اروپا را پیچیده کرده و ادعای اردوغان در این خصوص که رهبری برای همه مسلمانان سنی است را تقویت کرد.
یک چنین فعالیتهای ملی گرایانه و حمایت از اسلام در داخل برای اردوغانی که محبوبیتش به خاطر مساله اقتصاد تنزل یافته، خوب بوده است.
سینان اولجن، دیپلمات سابق ترکیه و رئیس مرکز مطالعات سیاست خارجی و اقتصاد در شهر استانبول بیان داشت: یک سری محدودیتهای ذاتی برای اینکه این وضعیت چطور می‌تواند جلو برود وجود دارد و واقعا چنین محدودیتی اقتصاد ترکیه است زیرا بسیار متکی به اقتصاد غرب است.
وی بیان داشت، دو تغییر همزمان در نظم جهان به این جسارت ترکیه در خارج کمک کرده است: اول آمریکایی است که علاقه‌اش به این بخش از جهان خیلی کمتر شده و همراه با آن نیز تداوم بی تاثیر بودن اتحادیه اروپا به عنوان یک بازیگر سیاست خارجی است.»
ترجمه علی مدنی