ایرانیان جهان - فارس / «تورم انتظاری به کالاهای اساسی رسیده؛ مرغ 150 هزار تومانی، شانه تخم‌مرغ 160 هزار تومانی و گوشت یک میلیونی، روایت امروز بازار است.
صبح زود در بازار محلی خیابان پیروزی، هنوز بساط‌ها کامل پهن نشده، اما نگاه خریداران به تابلوهای قیمت‌ها همه‌چیز را لو می‌دهد؛ نگرانی، تعجب و گاهی لبخندهای تلخ. مرغی که تا همین چند ماه پیش کیلویی 100 هزار تومان بود، حالا به 140 هزار تومان رسیده است. یکی از خریداران که کیسه‌ای نیم‌کیلویی به دست دارد، می‌گوید: «مجبور شدم نصف مرغ بگیرم.»
بازار
تخم‌مرغ؛ جایگزین گرانتر از گوشت
کمی آن‌طرف‌تر، جلوی مغازه تخم‌مرغ‌فروش چند خریدار دارد. قیمت هر شانه تخم‌مرغ 160 هزار تومان روی تخته نوشته شده و خریداران با صدای بلند غرولند می‌کنند. پیرزنی که دست‌هایش پر از کیسه‌های ریز است، می‌گوید: «یه زمانی می‌گفتیم تخم‌مرغ غذای فقراست، حالا برای ما هم شده رویا. قبلا شانه‌ای می‌گرفتیم الان باید دانه‌ای بگیریم.» فروشنده هم با لحنی خسته اضافه می‌کند: «مردم فکر می‌کنند ما گرون‌فروشیم، درحالی‌که سود ما در قیمت پایین است قیمت که بالا می‌رود مشتری کم می‌شود».
گوشت بازهم گران شد
قصابی‌های بازار حال‌وهوای دیگری دارند؛ سکوتی سنگین میان قفسه‌های پر از گوشت. هر کیلو گوشت به یک میلیون تومان نزدیک شده است. مشتری‌ها بیشتر نگاه می‌کنند و رد می‌شوند.
لبنیات؛ قوتی که دیگر قوت نیست
در قسمت لبنیات، یخچال‌های پر اما سبدهای خالی است. خانمی که مشغول انتخاب ماست است، زیر لب می‌گوید: «پنیر لیقوان شده کیلویی 600 هزار تومان. پنیر‌های شرکتی هم اینقدر چربی‌هاشون و گرفتند که هیچ طعمی ندارد» قبلاً هر هفته می‌خریدیم، الان ماهی یک بار. دوغ هم دیگر فقط برای مهمون‌ها می‌گیریم.» فروشنده با تکان دادن سرش می‌گوید: «مشتری‌ها دیگه دنبال حجم کمتر می‌گردن، نصف لیتر، یک قالب کوچیک. سفره‌ها کوچیک‌تر شده، همین.»
میوه و سبزیجات؛ خرید کیلویی به دانه‌ای
در میدان میوه و تره‌بار، پر از رنگ‌های زیباست، اما خریدها حساب‌وکتاب‌شده. هلو انجیری کیلویی 100 هزار تومان، موز بالای 150 هزار تومان، آناناس دانه‌ای 120 هزار تومان، مشتری جوانی که سه عدد موز خریده، می‌گوید: «دیگه کیسه‌های پر تموم شد.
حالا همه دونه‌ای می‌خرند.
با خیلی از میوه‌ها باید خداحافظی کرد. خیار و قارچ هم با افزایش شدید قیمت، دیگر جزو «خرید همیشگی» خانواده‌ها نیستند. زنی که دو کیسه کوچک سبزی در دست دارد، می‌گوید: «یادمه قدیما سالاد سبزیجات ارزان‌ترین غذا بود، الان باید حساب کنیم که سالاد درست کردن هم خرج زیادی داره.» طبقه متوسط زیر فشارآنچه در کوچه و بازار دیده می‌شود، فراتر از آمار و نمودارهاست. مردمی که به جای انتخاب براساس نیاز، مجبورند براساس استطاعت خرید کنند. فروشنده‌ای در بازار مولوی با تلخی می‌گوید: «دیگه کسی نمی‌پرسه بهترین گوشت کدومه یا مرغ تازه داری؟ همه می‌پرسن ارزون‌ترین کدومه.»
تورم انتظاری سر ریز کالاهای اساسی
تورم انتظاری چنان بر کالاهای اساسی سرریز کرده که سفره‌ها هر روز خالی‌تر می‌شود. در علم اقتصاد وقتی بازار نگران آینده است میل به گرانتر شدن می‌شود که به اصطلاح به آن تورم انتظاری می‌گویند، امروزه مرغ، تخم‌مرغ، گوشت و لبنیات حالا برای بسیاری از خانواده‌های متوسط به آرزوهایی روزمره تبدیل شده‌اند. در بازاری که پر از صدا و رنگ است، صدای مشترک همه یک چیز است: «سفره‌ها کوچک‌تر شده و زندگی سخت‌تر.»