ایرانیان جهان - ایرنا / دادههای مستند از یک سال گذشته در سوریه نشان میدهد که خشونت های سازمان یافته و پراکنده، قتلهای با انگیزه هویتی و انفجار بقایای جنگ، همچنان جان غیرنظامیان را میگیرد؛ روندی نگرانکننده که امنیت اجتماعی و آینده همزیستی در این کشور را با تهدیدی جدی روبهرو کرده است.
به گزارش رسانههای سوریه، بر اساس اطلاعات مستند ثبتشده از هشتم دسامبر ۲۰۲۴ (۱۸ آذر ۱۴۰۳)، همزمان با سقوط نظام پیشین سوریه، تا ماه جاری میلادی، تصویر روشنی از تداوم خشونت گسترده در این کشور ترسیم میشود؛ خشونتی که در آن زندگی غیرنظامیان به ارقامی در آمارهای روزانه قتل و جراحت تقلیل یافته و خلأ محسوس امنیت و حمایت، همچنان پابرجا است.
گستره جغرافیایی این حوادث که بیشتر استانهای سوریه را دربر میگیرد، بیانگر تداوم ناامنی و گسست اجتماعی عمیقی است که جامعه سوریه را فرسوده میکند.
طبق گزارش رسانههای سوریه، بخش قابلتوجهی از این جنایات، ماهیتی طایفهای داشته و وابستگی مذهبی یا هویتی بهعنوان یکی از انگیزههای اصلی قتل در صدها مورد ثبت شده است؛ مسئلهای که از تشدید گفتمان نفرت و تبدیل هویتهای محدود به ابزاری برای خشونت حکایت دارد و تهدیدی مستقیم برای صلح اجتماعی و همزیستی ملی به شمار میرود.
در همین چارچوب، سازمان موسوم به «دیدهبان حقوق بشر سوریه» اعلام کرده است که از زمان سقوط نظام پیشین تاکنون، دستکم یک هزار و ۳۴۸ نفر در سوریه کشته شدهاند که ۵۷۴ مورد آن بهطور مستقیم با انگیزههای طایفهای و مذهبی مرتبط بوده است.
افزایش شمار قربانیان، صرفاً مجموعهای از آمار نیست، بلکه هشداری جدی نسبت به خطر لغزش جامعه بهسوی خشونت سازمانیافته و فروپاشی بیشتر اجتماعی به شمار میآید. حفاظت از غیرنظامیان، مقابله با خشونت مبتنی بر هویت، و تقویت فرهنگ پاسخگویی و حاکمیت قانون، به ضرورتی فوری و اخلاقی تبدیل شده است؛ ضرورتی که تحقق آن، شرط اساسی حرکت سوریه بهسوی آیندهای امنتر، عادلانهتر و باثباتتر خواهد بود.
از سوی دیگر، بقایای جنگ از جمله مینهای زمینی و مهمات منفجرنشده همچنان تهدیدی جدی برای جان شهروندان، بهویژه کودکان، محسوب میشود.
انفجارهای ناگهانی مواد مذکور در مناطق مختلف کشور، موجب جراحات شدید و گاه مرگبار شده است و اثرات طولانیمدت جنگ را بر زندگی غیرنظامیان آشکار می کند؛ آن هم در شرایطی که اقدامات مؤثر برای پاکسازی مناطق آلوده همچنان ناکافی است.
همچنین بر اساس گزارش دیدهبان حقوق بشر سوریه، از هشتم دسامبر ۲۰۲۴ تاکنون، ۷۹۲ نفر در اثر انفجار مواد و مهمات باقیمانده از جنگ زخمی شدهاند که در میان آنان ۳۵۷ کودک و ۲۳ زن دیده میشوند.
این حوادث در مناطق مختلفی که تحت کنترل دولت دمشق، «اداره خودگردان کُردها» یا دیگر گروههای مسلح قرار دارند، به ثبت رسیده و نشان میدهد خطرات ناشی از جنگ، فارغ از خطوط کنترلی، همچنان جان غیرنظامیان را تهدید میکند.
سوریه از زمان سقوط نظام بشار اسد، دستخوش ناآرامی و درگیریهای مسلحانه در مناطق مختلف آن است.
دولت جولانی تا کنون نه تنها موفق به آرام کردن اوضاع نشده است، بلکه نظامیان وابسته به آن با حملات به غیرنظامیان اقلیت به ویژه در منطقه ساحل و السویداء به درگیریهای داخلی دامن زدهاند.
در همین راستا، منابع رسانهای گزارش دادهاند که دولت جدید سوریه به دلیل نارضایتی فزاینده در میان جامعه عرب سنی و همچنین آسیب روابط با اقلیتها، در معرض تبدیل شدن به حکومتی اقلیت و فاقد پشتوانه اجتماعی است.
بازار ![]()