بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - دیپلماسی ایرانی / متن پیش رو در دیپلماسی ایرانی منتشر شده و انتشار آن در اخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
قیس السعیدی-رای الیوم/ تلاش برای جنگ معمولا با تلاش موازی برای جلوگیری از وقوع آن همراه است. در حالی که کشورهای متخاصم سیاست لبه پرتگاه را برای بهره‌بردای و فشار وارد کردن بر سر میز مذاکره انتخاب می کنند، کشورهای زیان بیننده از جنگ دور میانجی را برای حل بحران برعهده می‌گیرند.
پس از تشدید و کاهش شدت تنش ها میان ایران و امریکا، درباره تلاش ها برای گفت وگو میان ایران و کشورهای عربی خلیج فارس خبرهایی شنیده می شود. این امر پس از مشخص شدن هویت ساکن کاخ سفید صورت می‌گیرد؛ یعنی کسی که خواستار بازگشت به توافق هسته ای است و از محمد بن سلیمان خوشش نمی آید.
پس از خروج دونالد ترامپ از توافق هسته ای و اعمال تحریم ها در اثر فشارهای اسرائیل و عربستان سعودی، اقدامات تحریک آمیز آمریکا علیه ایران شدت یافت و پس از سرنگونی پهپاد آمریکایی از سوی ایران در آب های خلیج فارس پیش بینی می‌شد شعله جنگ برافروخته شود؛ اما برعکس آن اتفاق افتاد و این رویداد آتش بحران را خاموش کرد و نشان داد منطقه شاهد تحولی راهبردی است.
در اثر این تحول راهبردی ارتش یمن پهپادهای خود را برای هدف قرار دادن تاسیسات نفتی عربستان به سمت این کشور ارسال می‌کند. اقدامی که حتی حکومت عراق در دهه نود با وجود توانمندی جراتش را نداشت. این تحول به اندازه‌ای آشکار بود که ناخدای هندی نفت کش ایرانی با وجود فشارها و وسوسه های آمریکا برای تغییر مسیر کشتی و نرفتن به سمت سوریه به مسیر خود ادامه داد.
در گذشته ایران بارها از کشورهای منطقه برای گفت وگو به منظور حفظ امنیت و استقلال آن دعوت کرد؛ اما آنها با این باور که ایران تحت فشار تحریم های اقتصادی است، با آن مخالت کردند و روی زمان و تحرک توده مردم ایران برای سرنگونی نظام حساب کردند. بر این باور بودند که آمریکا به جای آنها با ایران خواهد جنگید.
عربستانی ها و متحدان آمریکا متوجه نشدند که تحولاتی راهبردی رخ داده و قدرت های دیگری در حال خیزش هستند و نظام تک قطبی و سیطره دلار در معرض فروپاشی است و نفت دیگر اهمیت خود را از دست داده است.
پاسخ ندادن آمریکا به سرنگونی پهپاد خود و عدم تامین امنیت خطوط انرژی در تنگه هرمز از سوی واشنگتن پس از انفجار نفت کش ها و بی تحریکی واشنگتن در قبال هدف قرار گرفتن تاسیسات نفتی آرامکو همگی سیلی هایی بود بر صورت کسانی که روی نقش و قدرت آمریکا حساب می‌کردند. از این رو یافتن میانجی و گفتگو با ایران را آغاز کردند.
در حالی که دعوت های ایران برای گفت وگو نشانه موضع راهبردی و ناشی از قدرت نظامی و علمی این کشور و نیز ائتلاف هایش با روسیه و چین است؛ اما دعوت عربستان برای گفت وگو تنها تاکتیکی مرحله ای برای وقت تلف کردن بود تا نتایج انتخابات آمریکا مشخص شود. به ویژه این که محمد سلمان باعث دودستگی هایی در داخل آمریکا شده است. این دعوت ها برای گفت وگو با ایران پس از شکست عربستان در یمن و عدم قدرت این کشور برای پیشبرد چشم انداز 2030 و عدم موفقیت سیاست های عربستان در منطقه صورت می‌گیرد.
ترامپ رفت و همراه او آرزوهای حکام خلیج فارس از این رو به غیر از ایران طرفی را ندارند؛ یعنی کشوری که سطح غنی سازی را تا 20 درصد افزایش داده و قدرت متحدان نظامی اش افزایش یافته است. عراق اکنون خواستار خروج آمریکاست. رئیس جمهوری جدید آمریکا خواستار بازگشت به توافق هسته ای، مجازات بن سلمان به علت قتل خاشقجی و نقض حقوق بشر است.
هنگامی که حکام منطقه زمام امور خود را در دست بگیرند و به دنبال منافع ملت های خود باشند و امکانات خود را در این راه به کار گیرند، در آن زمان روی دعوت به گفت وگو و نتایج آن حساب خواهیم کرد.