ایرانیان جهان - تسنیم / حمل 21 میلیون و 100 هزار رای برای اکرم امام اوغلو به سالن کنگره حزب جمهوری خلق، بزرگترین نمایش قدرت نمایی در برابر اردوغان در ماه‌های اخیر است.
دیروز حزب جمهوری خلق به عنوان قدیمی‌ترین حزب ترکیه که قدمتی 102 ساله دارد، یک بار دیگر، کنگره برگزار کرد. در انتخابات دیروز با رای اعضای رسمی کنگره، اوزگور اوزل، یک بار دیگر به عنوان رهبر این حزب انتخاب شد و حالا او همچنان سکاندار مهمترین جریان سیاسی – اجتماعی منتقد اردوغان در ترکیه است.
اما موضوعی که حتی از انتخاب مجدد اوزل مهمتر بود، ورود یک تریلی به سالن محل کنگره بود. این تریلی، 21 میلیون و 100 هزار رای کاغذی را حمل می‌کرد که در یک انتخابات نمادین و به درخواست این حزب، برای حمایت از اکرم امام اوغلو شهردار اسبق استانبول به صندوق انداخته شده بود.
بازار
رای دهندگان، در این انتخابات نمادین، دو درخواست را مطرح کرده‌اند: اولی، آزادی امام اوغلو از زندان. درخواست دوم هم، برگزاری انتخابات پیش از موعد.
این اقدام نمادین، بزرگترین نمایش قدرت نمایی در برابر اردوغان در ماه‌های اخیر است. چرا که نشان داد، اولاً هواداران امام اغلو هنوز هم او را دوست دارند و مایلند او را بر کرسی ریاست جمهوری ببینند. دوم این که کسی حاضر نشده طرح اتهامات مختلفی مانند فساد مالی، عضویت در شبکه ترور و عضویت در شبکه جاسوسی علیه امام اوغلو را بپذیرد. در سالن کنگره، بنری با عنوان «دیوار راست فرو نخواهد ریخت» با عکس‌هایی از اوزگور اوزل، اکرم امام‌اوغلو و منصور یواش نصب شده بود.
این سه نفر که یکی از آنها رهبر حزب جمهوری خلق، دومی شهردار سابق استانبول و سومی شهردار آنکاراست، حالا به عنوان مثلثی شناخته می‌شوند که احتمالاً در انتخابات آتی، یکی از آنها جای اردوغان را خواهد گرفت.
مرکز رسانه‌ای حزب جمهوری خلق، با لحن صدا، عکس و تصویر امام اوغلو و استفاده از هوش مصنوعی، پیامی ساخت و این پیام به شکل ویدیویی در کنگره پخش شد.
در این پیام، امام اوغلو اعلام کرد: «همراهان عزیزم، کشور ما که مدت‌هاست دوران سختی را پشت سر می‌گذارد، به یک دوراهی بزرگ نزدیک شده و در آستانه تاریخی قرار داریم. کسانی که 23 سال بر کشور حکومت کرده‌اند، آماده واگذاری قدرت نیستند. آنان، به هر وسیله‌ای متوسل می‌شوند تا مانع از پیروزی هر کسی غیر از خودشان در انتخابات شوند. حتی ممکن است تلاش کنند تا تغییر دولت در ترکیه از طریق انتخابات دموکراتیک، ناممکن شود. ولی حاکمیت بدون قید و شرط متعلق به ملت است».
امام اوغلو در بخش دیگری از این پیام گفت: «جمهوری و دموکراسی ما با مشکلات حیاتی دست و پنجه نرم می‌کند. پارلمان ما به عنوان پایه و اساس جمهوری و دموکراسی فلج شده و کشور توسط کاخی پر از مشاوران اداره می‌شود. اصول تفکیک قوا و حاکمیت قانون به حالت تعلیق درآمده است. قوه قضائیه که باید مستقل و بی‌طرف باشد، به دستور کاخ اداره می‌شود. رسانه‌ها در خفقان هستند و آزادی اندیشه وجود ندارد. اقتصاد ما، مانند دموکراسی ما در حال فروپاشی است. کشاورزی در آستانه فروپاشی است و تولید صنعتی به طور پیوسته در حال کاهش است. در حالی که اقلیت کوچکی ثروت جمع می‌کنند، بیش از نیمی از شهروندان ما محکوم به زندگی در گرسنگی یا فقر هستند. این سیستم تاریک، ثروتمندان را ثروتمندتر و فقرا را فقیرتر می‌کند. این سیستم خون ملت ما را می‌مکد. قیمت مواد غذایی و اجاره‌ها از کنترل خارج شده است. فرزندان ما بیکار و ناامید هستند، آنها آینده خود را در کشورهای دیگر جستجو می‌کنند. جوانان ترکیه نمی‌توانند ازدواج کنند و کسانی که ازدواج می‌کنند نمی‌توانند فرزند داشته باشند. نرخ باروری ما آنقدر کاهش یافته است که به سمت بحران جمعیت، یک بحران جمعیتی پیش می‌رویم».
این سیاستمدار زندانی ترکیه در پایان به این اشاره کرد که همه شهروندان خواهان برکناری دولت استبدادی اردوغان هستند و حزب جمهوری خلق، برای حل معضل کردها نیز راهکار دارد.
روشن چاکر از تحلیلگران مشهور ترکیه درباره وضعیت فعلی حزب جمهوری خلق نوشته است: «وقتی که در 18 آوریل 2025 من مطلبی با عنوان معجزه ج.ه.پ منتشر کردم، با این سوال روبرو شدم: کدام معجزه؟ پاسخ من این بود: جمع کردن صدها هزار نفر شهروند در منطقه دور افتاده بیلیکدوزوی استانبول در 16 آوریل و نگه داشتن آنها تا ساعت 11 شب، کار هر حزبی نیست! تقریباً 230 روز از تجمع بیلیکدوزوی گذشته است. از آن زمان، حزب جمهوری خلق (CHP) نزدیک به 30 تجمع تنها در استانبول و 28 تجمع در دیگر استان‌های ترکیه برگزار کرده است. اما با وجود تمام موانع، حتی یکی از این تجمع‌ها خلوت نبود و مردم با اشتیاق تمام به میدان آمدند. جالب اینجاست بعد از زندانی شدن امام اوغلو، قدرت و محبوبیت این حزب افزایش یافت. این حزب از انتخابات محلی 31 مارس 2024 بدین سو، همواره در حال رشد بوده است».
آخرین کنگره در مقام اپوزیسیون
مهمترین پیام سخنرانی آتشین اوزگور اوزل در کنگره دیروز این بود: «امروز حزب جمهوری خلق (ج.ه.پ) برای آخرین بار به عنوان اپوزیسیون، کنگره برگزاری می‌کند و کنگره بعدی ما، در مقام حزب حاکم خواهد بود و قطعاً قدرت را در دست خواهیم گرفت».اوزگور اوزل در ادامه گفت: «در شرایطی که 102 سال از تاسیس جمهوری ترکیه سپری شده، کشور ما اکنون توسط گروهی کوچک که ضد دموکراسی و عدالت هستند، محاصره شده است. امروز، ما باید جمهوری خود را از این محاصره نجات دهیم. سیاست در ترکیه از مسیر خود منحرف شده است. ما اینجا هستیم تا مسیر سیاست را به سمت ملت خود تغییر دهیم. ما دوران سختی را پشت سر می‌گذاریم. سنگین‌ترین بها را پرداخته‌ایم و همچنان خواهیم پرداخت. برای رسیدن به قدرت، به شما قول یک باغ گل رز را نمی‌دهم. در عوض، به شما قول مبارزه می‌دهم».
چالش‌ها و فرصت ها
نتایج آخرین نظرسنجی‌های میدانی نشان می‌دهد که حزب جمهوری خلق در ترکیه محبوبیت 33 درصدی دارد اما میزان محبوبیت حزب عدالت و توسعه به رهبری اردوغان به 26 درصد رسیده است.
این یکی از نشانه‌های امید برای حزب 102 ساله کمالیست‌ها و لاییک‌های ترکیه است. اما واقعیت این است که حزب جمهوری خلق با رای 33 درصدی نمی‌تواند اردوغان و حزب عدالت و توسعه را از سر راه بردارد و ناچار خواهد بود با دیگر احزاب متوسط و کوچک ترکیه، ائتلاف‌سازی کند. ولی در جریان دو تجربه آخر، این حزب از ائتلاف با سیاستمدارانی نظیر آکشنر، باباجان، داود اوغلو و دیگران نتیجه مثبتی به دست نیاورد.
در نتیجه، چند و چون رد شدن از موانع ائتلاف‌سازی، یکی از مهمترین چالش‌ها در مسیر آتی این حزب است.
چالش بعدی این است که با ابطال صحت مدرک تحصیلی امام اوغلو، او امکان نامزدی در انتخابات آتی را از دست داده و بسیار بعید است این مشکل را پشت سر بگذارد. این در حالی است که امام اوغلو، برای رسدین به پست ریاست جمهوری، محبوبیتی بالاتر از اوزگور اوزل دارد و در صورتی که خود اوزل نامزد شود، برای رسیدن به پیروزی، راه دشوارتری در پیش رو خواهد داشت.