ایرانیان جهان - همشهری / «خداحافظی 3 روزه با دنیا» عنوان یادداشت روز در روزنامه همشهری به قلم دانیال معمار است که میتوانید آن را در ادامه بخوانید:
عددها گاهی از هزار تحلیل رساترند. امسال، نزدیک به 2میلیون نفر برای اعتکاف ثبتنام کردهاند؛ آنقدر که خبر «تکمیل ظرفیت» از همین حالا دهانبهدهان میچرخد. این را بگذارید کنار خبر افزایش ظرفیت مساجد برای مراسم اعتکاف امسال.
تصویر چشمگیرتر اما جای دیگری است: صفهای طولانی نوجوانان و جوانانی که داوطلبانه، 3روز از زندگی روزمرهشان فاصله میگیرند. این تصویر، پاسخی بیسروصدا اما قاطع به روایتهایی است که سالهاست میخواهند دینگریزی را به جامعه ایران الصاق کنند. اگر این جامعه دینزده است، این اشتیاق از کجا آمده؟ واقعا چه چیزی آدمها را به «خداحافظی 3روزه با دنیا» میکشاند؟
یادمان باشد انسان ماشین نیست. پیچ و مهره ندارد که فقط با روغن «پول» و «رفاه» بچرخد. آدم معنا میخواهد؛ همانقدر که نان میخواهد. بدون معنا، خیلی زود به ایستگاه خستگی و افسردگی میرسیم.
اعتکاف، دقیقا یک توقف آگاهانه است؛ فاصله گرفتن کوتاه از شهر پرهیاهو، از آرزوهای معوق و از مسابقه دائمی «بیشتر داشتن». 3روز برای دیدن آن سوی دیگر زندگی؛ همان سوی فراموششدهای که قرار بوده مقصد باشد، نه حاشیه. اعتکاف تمرین همین معناست: مکثی کوتاه برای تنظیم دوباره قطبنما. خوشبهحال آنها که میروند و این تمرین را جدی میگیرند و معمولا با انرژی مضاعف برمیگردند. ما که نمیرویم، سهممان ادامه همان روزمرگی فرساینده است.
بازار ![]()
بزرگی میگفت آدمها شبیه ماشینهاییاند که باید برای گردنههای سخت زندگی آماده شوند. اما کدام ماشینی با تختگاز دائمی دوام میآورد؟ مسئله این است که سرعتمان بالا رفته و پایمان از روی پدال گاز برداشته نمیشود. گاهی لازم است بزنیم کنار، ترمز دستی را بکشیم، نفسی تازه کنیم. باتریهایی که از بس دویدهاند، ته کشیدهاند، باید شارژ شوند.
اعتکاف میتواند همین توقف نجاتبخش باشد؛3روز برای بازسازی درونی، برای تجدید قوا. اولیای خدا این را خوب میدانستند. عبادت برایشان فرار از زندگی نبود؛ سوخت ادامه زندگی بود. نهتنها خسته نمیشدند که جان تازه میگرفتند و رشد میکردند.
جالب اینجاست که امروز حتی روانشناسان غربی هم به نسخههای مشابه رسیدهاند: خلوتهای کوتاهمدت، فاصلهگیری هوشمندانه، سکوت آگاهانه. اسمش هر چه باشد، حقیقت یکی است: انسان بدون معنا فرسوده میشود.
اعتکاف، نه انزواست و نه عقبنشینی؛ بازگشتی کوتاه به خود است؛ خداحافظی 3روزه با دنیا، برای اینکه بعدش، زندگی را دقیقتر و عمیقتر ادامه بدهیم.